Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu thay đổi và bất ổn địa chính trị, Việt Nam đang nhanh chóng trở thành điểm nóng đầu tư bán dẫn. Quốc gia này có những lợi thế cạnh tranh bao gồm lao động lành nghề nhưng hiệu quả về chi phí, cơ sở hạ tầng hiện đại hóa, cải cách chính sách tiến bộ và cam kết mạnh mẽ của chính phủ đối với sự tăng trưởng của ngành bán dẫn.

Theo ông Vũ Quốc Huy, Tổng giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) thuộc Bộ Tài chính, ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu được định giá gần 600 tỷ đô la vào năm ngoái, sau hai thập kỷ tăng trưởng nhanh và ổn định.

"Ước tính thế giới sẽ cần thêm hơn một triệu nhân sự vào năm 2030 ở mọi khâu bao gồm thiết kế, sản xuất, lắp ráp, đóng gói và thử nghiệm chip. Với lực lượng lao động dồi dào và có trình độ, con người Việt Nam chính là lợi thế lớn nhất", ông Huy cho biết.

“Do đó, tập trung đầu tư đào tạo, đào tạo lại lực lượng lao động để nhanh chóng gia nhập thị trường lao động là hướng đi chiến lược, là yếu tố quyết định để nắm bắt cơ hội hợp tác đầu tư, tiếp cận chuyển giao công nghệ, thúc đẩy phát triển kinh tế nhanh và bền vững dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo”, ông nói thêm.

Việt Nam hiện có hơn 60 doanh nghiệp thiết kế vi mạch, hơn 6.000 kỹ sư thiết kế và gần 12 tỷ đô la đầu tư nước ngoài vào ngành bán dẫn. Theo ông Huy, "Những con số này cho thấy tiềm năng rất lớn nhưng cũng chỉ ra rằng nếu không có nguồn nhân lực đủ mạnh, sẽ khó có thể làm chủ được các khâu có giá trị cao trong chuỗi cung ứng toàn cầu".

Do đó, NIC cam kết hỗ trợ các đối tác trong nước và quốc tế thực hiện mục tiêu đào tạo ít nhất 50.000 cán bộ trình độ đại học, 1.300 giảng viên chuyên ngành và xây dựng, phát triển hệ thống hơn 20 phòng thí nghiệm quốc gia và địa phương phục vụ đào tạo và nghiên cứu về bán dẫn vào năm 2030.

"Trong lộ trình này, công nghệ song sinh số đóng vai trò thiết thực nhưng cũng là trung tâm, giúp tối ưu chi phí đầu tư, giảm chi phí vận hành, tiếp cận các mô hình thiết bị tiên tiến trong môi trường mô phỏng, từ đó nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng kịp thời nhu cầu thực tế của doanh nghiệp", ông Huy cho biết. "Nền tảng này sẽ giúp Việt Nam không chỉ tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu mà còn từng bước làm chủ và dẫn đầu các khâu có giá trị gia tăng cao, hiện thực hóa mục tiêu trở thành cường quốc công nghiệp bán dẫn trong tương lai gần".

Tăng trưởng của ngành tiếp tục tăng tốc, với thị trường thiết bị chế tạo wafer vượt quá 100 tỷ đô la vào năm 2024. Trong bối cảnh mở rộng này, Việt Nam đã nổi lên như một nhân tố chủ chốt trong bối cảnh bán dẫn của Đông Nam Á. Là nước xuất khẩu bán dẫn lớn thứ hai thế giới, chiếm 22,5% thị phần toàn cầu, Việt Nam tự hào có nền tảng vững chắc gồm các công ty không có nhà máy và dịch vụ sản xuất điện tử. Xuất khẩu phần cứng và điện tử của quốc gia này hiện chiếm hơn 30% tổng kim ngạch xuất khẩu, với thị trường bán dẫn dự kiến ​​sẽ tăng trưởng với tốc độ kép ấn tượng là 11,6% hàng năm cho đến năm 2027.

Theo Andrew Goh, phó chủ tịch tập đoàn kiêm tổng giám đốc hoạt động tại Đông Nam Á của Lam Research, nhu cầu về chất bán dẫn đang ngày càng tăng cao khi các thiết bị điện tử ngày càng được tích hợp vào mọi khía cạnh của cuộc sống, tạo điều kiện chuyển đổi các ngành công nghiệp như chăm sóc sức khỏe, giao thông vận tải, thương mại và dịch vụ, nông nghiệp.

"Lam Research sẽ tặng nền tảng song sinh kỹ thuật số Semiverse cho các tổ chức tại Việt Nam để đào tạo lực lượng lao động bán dẫn lành nghề. Công nghệ song sinh kỹ thuật số này kết nối các trung tâm đổi mới sáng tạo toàn cầu, cho phép sinh viên tiếp cận máy móc và tiến hành các thí nghiệm từ xa", Andrew Goh cho biết.

Sáng kiến ​​này bổ sung cho chương trình giảng dạy hiện có, mô phỏng thiết kế chip và toàn bộ quy trình chế tạo, và phù hợp với mọi trình độ học thuật. Điều đó cũng dễ dàng triển khai trên khắp các trường đại học. Mô hình được đề xuất bao gồm cam kết nhiều năm, với sự hỗ trợ của chính phủ chi trả chi phí hoạt động và Lam Research cung cấp kinh phí cho học kỳ đầu tiên và đồng tài trợ cho những năm tiếp theo.

Trong khi đó, Dassault Systèmes đã trình làng nền tảng song sinh kỹ thuật số SEMI UNIV + RSE, tạo ra cơ hội cho giáo dục về chất bán dẫn bằng cách liên kết thế giới thực và thế giới ảo.

Bản sao kỹ thuật số SEMI UNIV + RSE có thể tiết kiệm 10-20% vật liệu và năng lượng sử dụng; giảm 10-20% lỗi bằng cách tận dụng tối ưu hóa đồng thời; giảm 15-30% chi phí thông qua tích hợp được tối ưu hóa; tiết kiệm chi phí 10-25% thông qua cải thiện việc sử dụng; giảm 20-40% chi phí bằng cách tận dụng mô phỏng; giảm 10-15% chi phí hậu cần và chuỗi cung ứng.

Brian Lo, giám đốc quốc gia của Dassault Systèmes Việt Nam, tin rằng giải pháp này giải quyết những thách thức quan trọng trong ngành công nghiệp bán dẫn trong bối cảnh chuyển đổi số. "Công nghệ Virtual Twin cho phép sinh viên và kỹ sư truy cập từ xa vào các mô phỏng cấp phòng thí nghiệm, giúp thu hẹp khoảng cách giữa lý thuyết và thực hành trong ngành", Brian Lo cho biết.

Nh-tttbđtkttbđt