Bộ Công Thương Việt Nam mới đây dẫn dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), năm 2024, Trung Quốc dự kiến sản xuất 695 triệu con heo, giảm 3% so với năm 2023 do giá heo và thịt heo thấp cùng với dịch bệnh dai dẳng trong năm 2023 làm giảm đàn heo nái.

“Kế hoạch triển khai điều chỉnh năng lực sản xuất heo (sửa đổi năm 2024)” Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Trung Quốc mới ban hành cũng đã điều chỉnh mục tiêu quốc gia về số lượng heo nái sinh sản từ 41 triệu con, xuống còn 39 triệu con. Giới hạn dưới của biên độ biến động bình thường của đàn heo nái sẽ được điều chỉnh từ 95%, xuống còn 92% so với lượng heo nái bình thường.

Nhập khẩu  heo vào Trung Quốc năm 2024 dự báo sẽ đạt 7.000 con, giảm so với năm 2023 do khó khăn về tài chính và giá thấp tiếp tục ảnh hưởng đến các nhà chăn nuôi. Một phần nguyên nhân giảm là nền số liệu nhập khẩu cao hơn dự kiến trong năm 2023 bất chấp các điều kiện tài chính khó khăn của các nhà chăn nuôi heo. Các nhà cung cấp heo sống chính cho Trung Quốc là Mỹ, Đan Mạch và Pháp.

Trong khi đó, xuất khẩu heo sống của Trung Quốc trong năm 2024 dự kiến sẽ đạt 1,14 triệu con, tăng khoảng 100.000 tấn so với năm 2023. Hong Kong và Macao sẽ vẫn là những thị trường hàng đầu về xuất khẩu heo sống này.

Cùng với đó, mặc dù thịt heo là một loại thịt cơ bản được tiêu thụ tại Trung Quốc, nhưng nhu cầu về các sản phẩm từ thịt heo đã giảm khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức trong năm 2024.

Tiêu thụ thịt heo năm nay dự kiến sẽ đạt 57,8 triệu tấn, giảm 3% so với năm 2023, chủ yếu do hoạt động kinh tế trì trệ. Trong khi, nhập khẩu thịt heo của Trung Quốc trong năm 2024 dự kiến sẽ tăng nhẹ lên 1,95 triệu tấn, để bù đắp cho sự sụt giảm sản lượng thịt heo nội địa. Các nước cung cấp thịt heo chính cho Trung Quốc là Tây Ban Nha, Brazil, Đan Mạch, Hà Lan, Canada và Mỹ.

Xuất khẩu thịt heo của Trung Quốc cũng được dự báo sẽ tăng nhẹ trong năm 2024, ở mức 100.000 tấn với Hong Kong và Nhật Bản là hai thị trường xuất khẩu chính.

Nhu cầu của Trung Quốc giảm ảnh hưởng thế nào đến Việt Nam

Nhận định về ảnh hưởng động thái giảm đàn, tăng xuất khẩu của Trung Quốc lần này tới thị trường heo Việt Nam, ông Nguyễn Văn Trọng, Nguyên Phó Cục trưởng, Cục Chăn nuôi, chia sẻ với chúng tôi cho hay sức ảnh hưởng của Trung Quốc đối với Việt Nam đã giảm trong những năm qua.

“Trước khi dịch tả heo Châu Phi bùng nổ (trước năm 2019), việc giao thương heo hơi  qua đường tiểu ngạch giữa Việt Nam và Trung Quốc còn phổ biến. Tuy nhiên, sau 2019, hoạt động giao thương này được kiểm soát chặt chẽ hơn nhằm ngăn chặn dịch bệnh. Do đó, diễn biến giá heo hơi Việt Nam vá Trung Quốc bớt phần đồng pha hơn. Có những lúc giá heo hơi Trung Quốc tăng cao nhưng không ảnh hưởng đến Việt Nam”, ông Trọng nói.

Diễn biến giá heo hơi Trung Quốc trong 1 năm qua (Nguồn: zhuwang.cc)

Nhìn mối tương quan giá heo trong một năm qua ở hai biểu đồ trên có thể thấy, giá heo hơi Trung Quốc giai đoạn từ tháng 6 đến tháng 9 của Trung Quốc tăng mạnh khoảng 23% lên 17 nhân dân tệ/kg (tương đương khoảng 60.000 đồng/kg). Trong khi đó, tại Việt Nam trong cùng giai đoạn, giá heo hơi thậm chí giảm nhẹ từ 59.000 đồng xuống 58.000 đồng/kg.

Theo ông, hiện tại Việt Nam chủ yếu nhập khẩu thịt đông lạnh chính ngạch nhưng chủ yếu dùng cho chế biến, thay vì tiêu thụ ở các chợ truyền thống. Tuy nhiên, việc đàn heo của Trung Quốc chiếm 50% thế giới nên không thể nói hoàn toàn không ảnh hưởng đến Việt Nam, thay vào đó sẽ ảnh hướng gián tiếp.

“Nếu Trung Quốc đẩy mạnh xuất khẩu, đồng nghĩa giá heo hơi trên toàn thế giới sẽ chịu áp lực giảm. Điều này dẫn đến giá nhập khẩu chính ngạch của Việt Nam từ các nước trên thế giới giảm xuống, ảnh hưởng đến thị trường nội địa”, ông nói.

Theo số liệu của Tổng Cục Hải quan, trong hai tháng đầu năm, nhập khẩu thịt heo tươi ướp lạnh hoặc đông lạnh của Việt Nam đạt 8.460 tấn, với trị giá 18,69 triệu USD, tăng 4,3% về lượng, nhưng giảm 1,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2023.

Thịt heo được nhập khẩu từ 19 thị trường, trong đó Brazil chiếm 39,6% tổng lượng thịt heo nhập khẩu của cả nước; tiếp đến là Nga chiếm 32,2% và Canada chiếm 9,5%.

Giá nhập khẩu trung bình về Việt Nam ở mức 2.209 USD/tấn, giảm 5,2% so với cùng kỳ năm 2023.

VNB