Ông Bùi Huy Sơn, Giám đốc Sở Kế hoạch - Tài chính, cho biết kim ngạch xuất khẩu 6 tháng đầu năm ước đạt 188,97 tỷ USD, tăng 13,8% so với cùng kỳ năm trước.

Nhóm xuất khẩu chủ yếu là công nghiệp chế biến, chế tạo, ước đạt gần 160 tỷ USD, chiếm 84,63% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Nông sản tiếp tục là điểm sáng trong tăng trưởng xuất khẩu, tăng 18,8% so với cùng kỳ (cùng kỳ năm trước giảm 2,3%), tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 18,21 tỷ USD trong nửa đầu năm 2024.

Rau quả nửa đầu năm 2024 đạt 3,4 tỷ USD, tăng 28% so với cùng kỳ năm ngoái. Sầu riêng, thanh long, chuối, nhãn đã đóng góp lớn vào tăng trưởng xuất khẩu rau quả.

Cũng theo Bộ Công Thương, 6 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt gần 370 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái. Cán cân thương mại tiếp tục thặng dư ở mức 8,4 tỷ USD.

Ông Nguyễn Đức Hùng Linh, Giám đốc tư vấn Think Future Consultants, cho biết nhờ xuất khẩu phục hồi, GDP Việt Nam quý 1/2024 tăng lên 5,66% (so với mức tăng 3,32% của quý 1/2023). .

Số đơn xin trợ cấp thất nghiệp trong quý 1 năm 2024 cũng giảm xuống còn 168.000, con số thấp nhất trong 10 quý, phản ánh sự cải thiện trong lĩnh vực việc làm và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Độ mở của nền kinh tế Việt Nam lớn. Theo Ngân hàng Thế giới, giá trị xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ của Việt Nam tương đương 94% GDP, đứng thứ 14 trên thế giới.

Trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, xuất khẩu hàng hóa chiếm 82% GDP. Xuất khẩu dịch vụ, chủ yếu là du lịch và vận tải, chiếm 12% GDP. Hai thành phần quan trọng khác của tăng trưởng kinh tế là doanh thu bán lẻ hàng hóa, dịch vụ và đầu tư, bao gồm đầu tư tư nhân, đầu tư công và đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), chỉ chiếm lần lượt 61% và 33% GDP.

Xuất khẩu là động lực trực tiếp và có tác động lớn nhất đến tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Ông Linh cho biết: "Năm 2018 và 2019, Việt Nam báo cáo mức tăng trưởng GDP trên 7%, mức cao nhất trong 10 năm qua. Xuất khẩu trong những năm này tăng lần lượt 13,2 và 8,4%. Năm 2023, xuất khẩu giảm 4,6%, GDP chỉ đạt 5%”.

Là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, xuất khẩu của Việt Nam phụ thuộc rất nhiều vào nhu cầu của các nền kinh tế phát triển. Hiện nay, Hoa Kỳ, EU, Hàn Quốc, Nhật Bản chiếm 53% giá trị xuất khẩu của Việt Nam. Sự sụt giảm xuất khẩu sang các thị trường này đã làm giảm tổng kim ngạch xuất khẩu và làm chậm lại tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Năm 2023, xuất khẩu sang Mỹ giảm 11,3%, EU giảm 6,7%, cả Hàn Quốc và Nhật Bản đều giảm 3,7%.

Năm 2024, các nền kinh tế phát triển đang lấy lại đà tăng trưởng tích cực, dự báo tăng trưởng ở mức 1,7% năm 2024 và 1,8% năm 2025 (so với mức 1,6% năm 2023). Tổ chức Thương mại Thế giới dự đoán thương mại hàng hóa toàn cầu sẽ tăng lần lượt 2,6% và 3,3% vào năm 2024 và 2025 sau khi giảm 1,2% vào năm 2023.

Sức mua cải thiện ở các nước phát triển đã tác động đến nền kinh tế Việt Nam. Xuất khẩu hàng hóa trong 5 tháng đầu năm 2024 tăng 15,2%, trong khi cùng kỳ năm 2023 giảm 11,7%. Xuất khẩu sang Hoa Kỳ, EU, Hàn Quốc và Nhật Bản đã quay trở lại tăng trưởng tốt, lần lượt đạt 22,3%, 16,1%, 10,9% và 3,2%.

Bên cạnh những tín hiệu tích cực, các chuyên gia kinh tế cho rằng, hoạt động xuất nhập khẩu tăng trưởng tốt nhưng vẫn gặp nhiều thách thức do kim ngạch xuất khẩu tăng cao góp phần đẩy giá cả (đặc biệt là nông sản và năng lượng), chi phí vận chuyển tăng, giá cả hàng hóa tăng.

Hơn nữa, hoạt động xuất nhập khẩu tiếp tục phụ thuộc vào một số thị trường, sản phẩm và FDI. Một số sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang các thị trường lớn tiếp tục gặp rủi ro từ các cuộc điều tra phòng vệ thương mại và các rào cản kỹ thuật liên quan đến môi trường, phát triển bền vững, chuyển đổi xanh.

Trong nửa cuối năm 2024, Bộ Công Thương cho rằng hoạt động xuất nhập khẩu sẽ thuận lợi khi các hiệp định thương mại tự do hiện hành tiếp tục có tác động tích cực, duy trì lợi thế của Việt Nam trong hoạt động thương mại, đầu tư. Tuy nhiên, kinh tế toàn cầu đang bước vào giai đoạn mới với nhiều rủi ro, thách thức và khó lường, gia tăng cạnh tranh tại các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam.

Kttđtkbđt