Lý do giá tiêu  'đảo chiều' tăng mạnh sau khi 'chạm đáy'

Theo Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia Vị Việt Nam (VPSA), giá hồ tiêu trong nước đã trải qua nhiều biến động đáng kể trong quý II. Sau giai đoạn tăng trưởng nóng đầu năm 2024, giá tiêu bước vào giai đoạn điều chỉnh trong nửa đầu năm nay, đặc biệt là quý II. Giá tiêu chạm đáy vào tháng 7 – mức thấp nhất kể từ đầu năm. Tuy nhiên, bước sang cuối tháng 8, thị trường ghi nhận đà phục hồi mạnh.

Báo cáo mới nhất của Cục Xuất nhập khẩu  cho thấy, giá hạt tiêu tăng 11.000 – 12.000 đồng/kg so với tháng trước, dao động 145.000 – 150.000 đồng/kg, mức cao nhất kể từ đầu tháng 8.

Đà tăng tiếp tục duy trì sang đầu tháng 9. Cụ thể, ngày 3/9, giá tiêu tại Đắk Nông và Đắk Lắk được thu mua ở mức cao nhất 154.000 đồng/kg, trong khi các địa phương trọng điểm khác như Gia Lai, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai và Bình Phước cũng đạt 153.000 đồng/kg.

Theo Cục Xuất nhập khẩu, mức tăng này phản ánh tình trạng thiếu hụt cục bộ trong ngắn hạn, nhất là khi một phần sản lượng đã được ký kết từ đầu năm.

Chia sẻ với PV, ông Hoàng Phước Bính – nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê cho biết, nguồn cung hồ tiêu trong nước đang ở mức rất thấp. “Nông dân sau khi thu hoạch đã bán ra để trang trải chi phí, đến nay lượng còn lại không đáng kể. Nhiều diện tích tiêu đã bước vào giai đoạn lão hóa, khiến nguồn cung ngày càng hạn hẹp”, ông Bính nói.

Không chỉ yếu tố nội địa, diễn biến thương mại quốc tế cũng tác động mạnh đến thị trường. Mỹ vừa áp thuế nhập khẩu 50% đối với hồ tiêu từ Brazil và Ấn Độ, trong khi mức thuế dành cho Việt Nam vẫn giữ ở 20%. Đây được coi là lợi thế cạnh tranh, song theo ông Bính, cơ hội không dễ dàng tận dụng.

Ông Bính cho biết thêm, trong quý I vừa qua, doanh nghiệp Việt Nam đã tranh thủ nhập khẩu từ Brazil và Indonesia hàng chục nghìn tấn, gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, nguồn cung nhập khẩu hiện đã cạn, trong khi giá tiêu tại Brazil những ngày gần đây tăng mạnh. “Nhập khẩu không còn thuận lợi, giá trong nước buộc phải tăng – đó là quy luật tất yếu của thị trường”, ông nhấn mạnh.

Những biến động về cung cầu và thương mại quốc tế đang tạo nền tảng cho đà tăng hiện tại, đồng thời đặt ra câu hỏi lớn: liệu xu hướng này có còn tiếp diễn trong những tháng cuối năm?

Triển vọng cuối năm: Giá tiêu có còn tăng?

Theo báo cáo của Cục Xuất nhập khẩu, giá tiêu trong nước có thể duy trì ở mức cao trong những tháng tới, được hỗ trợ bởi nguồn cung hạn chế và nhu cầu nhập khẩu gia tăng khi bước vào mùa lễ hội cuối năm.

Cùng quan điểm, ông Hoàng Phước Bính cho biết, nhu cầu dịp cuối năm sẽ là “chất xúc tác” quan trọng cho đà tăng giá.

“Từ nay đến cuối năm, nguồn cung ngày càng hụt đi trong khi nhu cầu không giảm. Bắt đầu từ tháng 9, tháng 10, các nhà nhập khẩu đã phải chuẩn bị hàng cho mùa lễ hội. Xu hướng chung là giá chắc chắn buộc phải tăng, bởi nếu không tăng thì sẽ không có hàng để mua”, ông nói.

Trước đó, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam cũng dự báo giá tiêu sẽ tiếp tục xu hướng đi lên trong 6 tháng cuối năm. Trong ngắn hạn, đà tăng này được kỳ vọng sẽ mang lại lợi ích cho người trồng tiêu và tạo thêm động lực cho xuất khẩu nông sản.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Cục Xuất Nhập khẩu về dài hạn, ngành hồ tiêu Việt Nam cần đẩy mạnh chế biến sâu, xây dựng thương hiệu và đa dạng hóa thị trường để duy trì lợi thế cạnh tranh bền vững, thay vì phụ thuộc vào xuất khẩu thô.

VNB