Những tín hiệu tích cực này mở ra triển vọng đưa thành phố lấy lại vị thế trung tâm đóng tàu hàng đầu cả nước.

Đơn hàng dồi dào, sản lượng và doanh thu khởi sắc

Những tháng cuối năm, tại Công ty TNHH một thành viên Đóng tàu Phà Rừng, không khí lao động khẩn trương, nhộn nhịp. Các phân xưởng đang gấp rút hoàn thiện những con tàu chở dầu, hóa chất cuối cùng trong loạt 10 tàu xuất khẩu cho Công ty Yentec (Hàn Quốc). Tổng giám đốc Công ty Vũ Hữu Chiến cho biết, hợp đồng này cùng nhiều hợp đồng sửa chữa, đóng mới khác đã bảo đảm việc làm ổn định đến giữa năm 2029.

Bức tranh sản xuất cuối năm tại Công ty CP Đóng tàu Sông Cấm cũng khởi sắc. Hơn một tháng nữa kết thúc năm 2025, nhưng doanh nghiệp đã hoàn thành và bàn giao hàng chục tàu đóng mới, vượt xa tiến độ. Tổng giám đốc Công ty CP Đóng tàu Sông Cấm Hoàng Văn Tùng cho biết dự kiến giá trị sản xuất cả năm nay của công ty đạt khoảng 1.295 tỷ đồng, vượt 25% kế hoạch.

Công ty CP Đóng tàu Sông Cấm tích cực sản xuất các đơn hàng cuối năm.

Bên cạnh những doanh nghiệp đóng tàu lớn, nhiều đơn vị khác cũng ghi nhận chuyển biến tích cực. Đầu năm 2025, Công ty CP Đóng tàu Thái Bình Dương và Công ty TNHH Vận tải Việt Thuận ký hợp đồng đóng mới 8 tàu biển quốc tế không hạn chế, mở đầu cho chuỗi đơn hàng lớn của ngành. Công ty CP Công nghiệp tàu thủy Đông Á tiếp tục duy trì ổn định với các sản phẩm tàu nhỏ, xà lan phục vụ vận tải nội địa.

Theo Sở Công thương, sau khủng hoảng từ năm 2008, các cơ sở đóng mới và sửa chữa tàu biển trong thành phố đang phục hồi rõ rệt. Sản lượng tăng, doanh thu cải thiện, đời sống người lao động được bảo đảm với mức lương bình quân từ 12 - 14 triệu đồng/người/tháng. Một số nhà máy liên tục nhận hợp đồng đóng mới tàu xuất khẩu và tàu trong nước có giá trị cao, bảo đảm việc làm đến hết năm 2026, đồng thời đang đàm phán các đơn hàng giai đoạn 2027 - 2028.

Tuy vậy, ngành đóng tàu Hải Phòng vẫn phải đối mặt với nhiều điểm nghẽn như thiếu hụt lao động kỹ thuật cao, khó khăn trong tiếp cận vốn tín dụng và hạ tầng chưa đồng bộ. Đây là những yếu tố cần được tháo gỡ để tạo nền tảng mới cho ngành phát triển bền vững và cạnh tranh hơn trong khu vực.

Nền tảng cho bước tiến mới

Sự hồi phục nhanh chóng cùng việc mở rộng thị trường quốc tế giúp thành phố xác định đóng tàu tiếp tục là ngành công nghiệp chủ lực. Tại cuộc làm việc với Tập đoàn Năng lượng và Vận tải Aries và Delta Group ngày 12/11, đồng chí Lê Trung Kiên, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó chủ tịch UBND thành phố, Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng nhấn mạnh đóng tàu là ngành đặc thù, có tính dẫn dắt, đóng vai trò quan trọng trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa…

Các nhà máy đóng tàu của Hải Phòng đang tích cực tái cơ cấu sản xuất để phát triển

Thời gian tới, thành phố sẽ triển khai Đề án Khôi phục và phát triển ngành công nghiệp đóng tàu, điều chỉnh quy hoạch đến năm 2040, tầm nhìn 2050 theo hướng hiện đại, xanh và thông minh. Trong đó, ưu tiên ứng dụng công nghệ tự động hóa, chuyển đổi số, sử dụng vật liệu mới, bảo đảm tiêu chuẩn môi trường và tiết kiệm năng lượng.

Theo ông Hoàng Văn Tùng, Tổng giám đốc Công ty CP Đóng tàu Sông Cấm, để nắm bắt cơ hội, ngành cần giải quyết căn cơ bài toán hạ tầng. Nhiều nhà máy hiện vẫn hoạt động trong điều kiện mặt bằng hạn chế, hệ thống triền đà xuống cấp, khu nước không đủ độ sâu cho tàu trọng tải lớn. Đầu tư hạ tầng mới, đồng bộ và hiện đại sẽ tạo năng lực thi công mạnh hơn và giúp doanh nghiệp nâng vị thế trong đàm phán hợp đồng quốc tế.

Cùng với đó, cơ chế tín dụng ưu đãi là mong mỏi lớn của cộng đồng doanh nghiệp đóng tàu của thành phố Cảng. Đặc thù ngành có chu kỳ sản xuất dài, giá trị hợp đồng lớn khiến rủi ro cao, khó tiếp cận vốn. Việc xem xét hình thành gói tín dụng chuyên biệt sẽ giúp doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư công nghệ, mở rộng sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Nguồn nhân lực cũng là vấn đề cấp thiết. Hiện ngành đang thiếu hàng nghìn thợ hàn 6G, thợ lắp ráp tổng đoạn, kỹ sư thiết kế tàu biển. Thành phố đang phối hợp các trường đại học, cơ sở nghề xây dựng mô hình đào tạo theo đặt hàng, tăng thời lượng thực hành, gắn đào tạo với yêu cầu thực tế của doanh nghiệp.

Các chuyên gia đánh giá thị trường đóng tàu thế giới đang mở rộng mạnh mẽ. Dòng sản phẩm sử dụng năng lượng sạch, công nghệ tự động hóa và các vật liệu tiên tiến dự báo sẽ chiếm ưu thế trong giai đoạn 2026 - 2030. Đây là phân khúc thị trường doanh nghiệp Hải Phòng có thể tham gia nếu có chiến lược đầu tư đúng hướng.

Sự phục hồi mạnh mẽ của nhiều doanh nghiệp đóng tàu lớn, cùng cơ chế, chính sách mới đang được nghiên cứu và hoàn thiện, hứa hẹn tạo nền tảng vững chắc để ngành đóng tàu Hải Phòng tiếp tục phát triển, vươn ra thị trường quốc tế, đóng góp quan trọng cho kinh tế biển.

Thành phố Hải Phòng hiện có khoảng 150 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đóng tàu và phụ trợ, trong đó 34 nhà máy đóng tàu (5 doanh nghiệp nhà nước, 3 doanh nghiệp quốc phòng và 26 doanh nghiệp tư nhân) với hơn 21.000 lao động. Sản phẩm của các doanh nghiệp Hải Phòng đã xuất khẩu tới nhiều thị trường lớn như: Anh, Hà Lan, Hàn Quốc, Đức, Na Uy, Nhật Bản, Đài Loan…

Theo BHP