Chuyên gia kinh tế quốc gia chính của ADB, ông Nguyễn Bá Hùng, chia sẻ quan điểm của ông về triển vọng kinh tế của Việt Nam và các yếu tố thúc đẩy đất nước tiến lên trong những thời điểm không chắc chắn.

Kinh tế Việt Nam ghi nhận tốc độ tăng trưởng 5,7% trong quý I. Những yếu tố nào trong nền kinh tế đã góp phần vào sự tăng trưởng này? Quan điểm của ông về dự báo tăng trưởng 6% của ADB cho Việt Nam vào năm 2024?

Trong quý đầu tiên của năm nay, sự phục hồi thương mại nổi bật, dẫn đến sản xuất công nghiệp tăng trưởng, hỗ trợ xuất khẩu. Một khía cạnh quan trọng khác là việc duy trì nhu cầu trong nước, góp phần vào mức tăng trưởng GDP 5,7% trong quý đầu tiên.

Dự báo tăng trưởng 6% cho năm 2024 của ADB là lạc quan nhưng cần thận trọng do môi trường quốc tế khó lường. Với dự báo tăng trưởng chung cho cả năm là 6%, mức tăng trưởng 5,7% trong Quý 1 là tích cực do Việt Nam có ​​xu hướng tăng trưởng đi lên trong các quý tới và trong cả năm.

Đặc biệt, mức tăng trưởng trong Quý 1 phù hợp với xu hướng này và thể hiện sự cải thiện đáng kể so với mức tăng trưởng chỉ 3% trong Quý 1 năm ngoái.

Môi trường kinh tế toàn cầu đầy thách thức dự kiến ​​sẽ tiếp tục kéo dài và đè nặng lên tăng trưởng của Việt Nam. Ngoài ra, những thay đổi địa chính trị khó lường có thể tác động lớn đến nền kinh tế toàn cầu, khu vực và Việt Nam. Đây là những yếu tố rủi ro cần được theo dõi.

Trong bối cảnh không chắc chắn, Việt Nam có thể tập trung vào các biện pháp trong nước trong tầm kiểm soát của mình như kích thích nhu cầu trong nước và khuyến khích đầu tư tư nhân thông qua các chính sách tài khóa như thúc đẩy đầu tư công và các biện pháp tài khóa. Đây là những công cụ kích thích tăng trưởng nhưng quy mô cần được Chính phủ xem xét cẩn thận.

Nhìn chung, nếu điều kiện ổn định, không có gián đoạn lớn, GDP của Việt Nam có thể đạt mức tăng trưởng 6%.

FDI vào Việt Nam ngày càng gia tăng, ông đánh giá thế nào về triển vọng và những yếu tố nào có thể giúp Việt Nam cạnh tranh với các nước khác? Trong khu vực Đông Nam Á, quốc gia nào đang hấp dẫn thu hút đầu tư vào các lĩnh vực mới như chất bán dẫn?

Xu hướng đầu tư dài hạn quan trọng hơn những biến động ngắn hạn. Một trong những lợi thế của FDI là cam kết của nhà đầu tư thường là trung và dài hạn. Quý 1 năm 2024 tiếp tục xu hướng tích cực của những năm trước, cho thấy sự chuyển dịch tổng thể trong hoạt động FDI. Xu hướng này bao gồm sự chuyển dịch dần dần từ Trung Quốc sang các nước Đông Nam Á, trong đó Việt Nam nổi lên như một lựa chọn chính.

Việt Nam cần đánh giá sức hấp dẫn của mình so với khu vực, khi các nước khác ở Đông Nam Á cũng đang tái cơ cấu để thu hút dòng vốn đầu tư mới. Do đó, Việt Nam cần nỗ lực nhiều hơn nữa vào quá trình chuyển đổi nội bộ của mình. Đồng thời, cần thực hiện các biện pháp cụ thể để duy trì sức hút FDI nhằm đạt được kết quả trung và dài hạn.

Thu hút FDI vào lĩnh vực bán dẫn đang được chú ý. Các yếu tố chính trong ngành này bao gồm lực lượng lao động có tay nghề và chất lượng cũng như cơ sở hạ tầng giao thông và năng lượng. Việt Nam cần phải vượt trội trong những lĩnh vực này để duy trì tính cạnh tranh. So với các nước trong khu vực như Malaysia hay Singapore, Việt Nam cần cải thiện cơ sở hạ tầng để cạnh tranh hiệu quả.

Về công cụ chính sách và ưu đãi, Việt Nam thiếu các ưu đãi đầu tư như Malaysia và Ấn Độ, những nước đưa ra cam kết với nhà đầu tư và do đó thu hút nhiều vốn FDI hơn.

Thay vì dựa vào các công cụ hỗ trợ trực tiếp, Việt Nam nên tập trung đầu tư vào cơ sở hạ tầng và năng lượng tái tạo. Cách tiếp cận này sẽ duy trì an ninh năng lượng đồng thời tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo. Nhiều tập đoàn có mục tiêu cụ thể về tăng trưởng xanh, chẳng hạn như tỷ lệ năng lượng tái tạo nhất định trong hoạt động của họ. Nếu một quốc gia có thể giúp họ đạt được những mục tiêu này thì quốc gia đó sẽ trở thành điểm đến đầu tư hấp dẫn hơn.

Thu hút FDI, đặc biệt là FDI chất lượng cao, đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện. Xu hướng thu hút đầu tư của Việt Nam là tích cực nhưng vẫn đang tận dụng các nguồn lực hiện có và cần cân nhắc tìm kiếm các sáng kiến ​​mới để nâng cao năng lực cạnh tranh.

Nền kinh tế toàn cầu vẫn chưa cho thấy sự cải thiện như mong đợi. Việt Nam có thể tận dụng những cơ hội nào ?

Cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu phù hợp với xu hướng thương mại toàn cầu tích cực, bao gồm hàng điện tử và nông sản. Những lĩnh vực này có thể được hưởng lợi từ những biến động của thị trường toàn cầu vì việc trở thành nước xuất khẩu thực phẩm là điều có lợi cho Việt Nam. Nhu cầu về thiết bị điện tử ngày càng cao do ứng dụng AI ngày càng tăng và việc Việt Nam tham gia vào chuỗi sản xuất thiết bị điện tử là một phần trong xu hướng khu vực và toàn cầu rộng lớn hơn. Nền tảng này đã góp phần phục hồi sản xuất công nghiệp và thương mại của Việt Nam trong quý I.

Ngược lại, các sản phẩm như may mặc và giày dép có thể có nhu cầu chậm hơn do những thách thức kinh tế ở các thị trường thu nhập cao, nơi sự phục hồi có thể không nhanh chóng như trong lĩnh vực điện tử. Cơ cấu thương mại của Việt Nam mang lại cả cơ hội và thách thức. Bằng cách chuyển dịch cơ cấu thương mại để tăng giá trị gia tăng khi tham gia vào chuỗi cung ứng điện tử, Việt Nam có thể nâng cao vị thế của mình. Thế nhưng, việc nằm ngoài chuỗi giá trị và chịu ảnh hưởng khó khăn của các ngành như dệt may, da giày có thể khiến tốc độ tăng trưởng chậm lại.

Cảm ơn ông đã dành thời gian!

KTTbđtbđt