Từ tháng 8/2023, Hà Nội sẽ xử lý các thủ tục hành chính cần thiết để tiếp quản Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, hiện thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ.

Phía Hà Nội có thể mất khoảng sáu tháng để hoàn thành việc tiếp quản.

Bộ và Hà Nội phải đảm bảo hoạt động bình thường của khu công nghệ cao trong và sau khi chuyển giao, cũng như hoạt động của các công ty, cơ quan chính phủ và nhân viên hoạt động trong khu công nghệ cao.

Dưới sự quản lý của chính quyền thành phố Hà Nội, Khu Công nghệ cao Hòa Lạc sẽ tiếp tục là nơi tập trung các doanh nghiệp, cơ quan chính phủ làm việc để nghiên cứu, phát triển và ứng dụng các công nghệ cốt lõi.

Thành phố sẽ hoàn thiện mạng lưới giao thông, cơ sở hạ tầng cho Khu công nghệ cao, phát triển các khu dân cư để Khu công nghệ cao trở thành trung tâm khoa học công nghệ, văn hóa, giáo dục của Thủ đô.

Khu Công nghệ cao Hòa Lạc được khánh thành vào giữa tháng 10 năm 1998, là trung tâm phát triển khoa học và công nghệ đầu tiên của Việt Nam, cùng với Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh, Khu Công nghệ cao Đà Nẵng và Khu Công nghệ cao Sinh học Đồng Nai.

Trong số 4 khu công nghệ cao, Hòa Lạc là khu duy nhất do Bộ Khoa học và Công nghệ quản lý, còn 3 khu còn lại trực thuộc chính quyền cấp tỉnh và thành phố.

Ông Trần Đắc Trung, Phó Giám đốc Khu công nghệ cao Hòa Lạc cho biết, Khu công nghệ cao Hòa Lạc có tổng diện tích gần 1.600 ha, là nơi quy tụ 106 dự án đầu tư với tổng vốn đăng ký 99 nghìn tỷ đồng (4,2 tỷ USD). Trong tổng diện tích, công viên có hơn 1.400 ha đang chờ nhà đầu tư.

Sáu mươi trong số 106 dự án hiện đang hoạt động, tạo việc làm cho khoảng 14.500 người. Năm 2022, các doanh nghiệp trong công viên đã tạo ra doanh thu 18 nghìn tỷ đồng (757,6 triệu USD) và nộp ngân sách Nhà nước khoảng 1,2 nghìn tỷ đồng (50,5 triệu USD).

Kỳ vọng hoạt động tốt hơn

Sau 25 năm hình thành và phát triển, việc chuyển giao Khu Công nghệ cao Hòa Lạc từ Bộ Khoa học và Công nghệ quản lý về Hà Nội được kỳ vọng sẽ cải thiện hiệu quả hoạt động.

Sự tồn tại của khuôn viên đã tạo điều kiện cho sự phát triển của nhiều loại công nghệ về viễn thông, điện tử, lập trình phần mềm, công nghệ sinh học và tự động hóa. Khu công nghệ cao hiện là nơi có nhiều trung tâm nghiên cứu, tổ chức, đơn vị nghiên cứu của công ty và trường đại học.

Một số tên tuổi toàn cầu đã đổ bộ vào Hòa Lạc bao gồm tập đoàn viễn thông quân đội Viettel, thành viên của tập đoàn công nghệ FPT-  Phần mềm FPT và Đại học FPT, Tập đoàn Phenikaa, Hanwha Aerospace của Hàn Quốc và Nidec của Nhật Bản.

Tuy nhiên, Phó Giám đốc Trần Đắc Trung cho biết, sự phát triển của Khu Công nghệ cao Hòa Lạc vẫn chưa đạt như kỳ vọng, do phần lớn diện tích trong Khu Công nghệ cao chưa được cho thuê.

“Tất cả các doanh nghiệp thành lập khu công nghệ cao phải đảm bảo có kế hoạch nghiên cứu và phát triển công nghệ (R&D), đó là mục đích chính của chúng tôi”, phó giám đốc nói.

“Nhưng một số công ty chỉ muốn tận dụng đất đai để sản xuất quy mô lớn mà bỏ qua việc đầu tư cho hoạt động R&D.”

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho biết, Khu Công nghệ cao Hòa Lạc được thiết kế là trung tâm phát triển các công nghệ cốt lõi sẽ được các trung tâm, viện nghiên cứu ứng dụng.

“Đây sẽ là trung tâm khoa học công nghệ, tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và ươm tạo các giải pháp, sáng tạo công nghệ”, ông Duy cho biết thêm.

Những khó khăn khác bao gồm giải phóng mặt bằng, mất nhiều thời gian do thủ tục hành chính rườm rà, cơ sở hạ tầng kém phát triển và thiếu vốn từ ngân sách Nhà nước, khiến ban quản lý khu công nghệ cao phải kêu gọi các nhà đầu tư tư nhân tham gia nhiều hơn phát triển khu vực, thứ trưởng nói.

Còn có khoảng cách trong tư duy giữa khu công nghệ cao và các nhà đầu tư, ông Trung nói và cho biết thêm, các nhà đầu tư muốn phát triển một khu chung bao gồm tất cả các chức năng để phục vụ hoạt động kinh doanh của họ.

“Tuy nhiên, khu công nghệ cao được thiết kế theo cách công ty phải phân chia hoạt động của mình thành các khu vực khác nhau phục vụ các nhu cầu khác nhau”, ông nói thêm.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy kỳ vọng, việc Hà Nội mua lại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc sẽ giải quyết được những tồn tại và thúc đẩy sự phát triển của khu này trong thời gian tới.

“Khi Hà Nội tiếp quản hoàn toàn Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, chúng tôi kỳ vọng thành phố sẽ tiếp tục phát triển Khu Công nghệ cao thành một vườn ươm công nghệ cốt lõi với cơ sở hạ tầng giao thông được cải thiện và các khu dân cư xung quanh”, Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho biết.

“Mong rằng Khu công nghệ cao Hòa Lạc sẽ trở thành trung tâm khoa học công nghệ, văn hóa, giáo dục đào tạo, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội của Thủ đô”, ông nói.

HnT