Theo báo cáo mới nhất được Bộ GTVT công bố
ngày 5/5 về dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2021-2025 (giai đoạn 2 – PV), đến
thời điểm hiện tại, 12/12 tỉnh có dự án đi qua đã có văn bản thỏa thuận hướng
tuyến, công trình.
Cùng với đó, 9/10 dự án đã có ý kiến Bộ Quốc
phòng. Riêng dự án Hậu Giang-Cà Mau chưa có ý kiến của Bộ Quốc phòng về hướng
tuyến đi qua các khu vực đất quốc phòng, dự kiến hoàn thành trước ngày 15/5 tới
đây.
Tiến độ cao tốc giai đoạn 2 đáp ứng yêu cầu của Chính
phủ
Bộ GTVT cũng cho biết, công tác khảo sát hiện
trường địa hình, địa chất, thủy văn tại 12/12 dự án đã hoàn thành. Công tác lập
hồ sơ khảo sát vật liệu và bãi đổ thải đang được các đơn vị tư vấn hoàn thiện,
dự kiến trước ngày 15/5.
Về mặt bằng, Bộ GTVT đã chấp thuận đợt 1 được
136,3 km mặt bằng, thẩm định 483,3 km, đạt 619,6 km/729 km (85%). Các đoạn còn
lại khoảng 109,4 km sẽ thẩm định xong trước ngày 30/6/2022. Tính đến ngày 30/4,
dự án đã bàn giao cho địa phương được 424,8 km/729 km (58% mặt bằng), dự kiến sẽ
bàn giao toàn bộ 619 km vào ngày 15/5.
“Tiến độ cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2021-2025
đáp ứng Nghị quyết 18/CP của Chính phủ. Công tác khảo sát, lập báo cáo đánh giá
tác động môi trường cuả 12/12 dự án cũng đã có văn bản gửi Bộ TN&MT thẩm định
báo cáo...”, Bộ GTVT thông tin.
Đột phá về thời gian chuẩn bị dự án
Dự án xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Bắc Nam
phía đông giai đoạn 2017- 2020 (giai đoạn 1 – PV) là dự án quan trọng quốc gia,
được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 52/2017/QH14 ngày
22/11/2017. Trước mắt đầu tư 11 dự án thành phần với tổng chiều dài 654 km, đi
qua địa phận 13 tỉnh, gồm: Ninh Bình, Nam Định, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng
Trị, Thừa Thiên Huế, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Tiền Giang,
Vĩnh Long.
Dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 1 có tổng mức
đầu tư khoảng 118.716 tỷ đồng, trong đó có 8 dự án đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư
công, 3 dự án đầu tư theo hình thức PPP.
Tổng kinh phí giải phóng mặt bằng (GPMB) khoảng
12.401 tỷ đồng, diện tích thu hồi khoảng 4.835 ha, số hộ dân bị ảnh hưởng là
28.183; tái định cư khoảng 3.690 hộ dân và di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật
nằm trong phạm vi GPMB.
Tuy nhiên, đến nay sau 3 năm triển khai, dự
án giai đoạn 1 vẫn còn khoảng 0,1% chiều dài tuyến còn vướng mặt bằng và một số
công trình hạ tầng kỹ thuật hoặc một số hạng mục công trình đã được bồi thường
nhưng chưa được di dời.
Đối với dự án Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2 (2021-2025) được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết 44/2022/QH15 ngày 11/1/2022, với tổng chiều dài khoảng 729 km, đi qua địa phận 12 tỉnh, thành phố, với sơ bộ tổng mức đầu tư 146.990 tỷ đồng theo hình thức đầu tư công.
Theo tính toán sơ bộ, nhu cầu sử dụng đất khoảng
5.481 ha, số hộ dân bị ảnh hưởng là 14.983 hộ, số hộ tái định cư khoảng 11.905
hộ; tổng khối lượng vật liệu đắp nền đường cho 12 dự án khoảng 85,94 triệu m3.
Dự án giai đoạn 2 được chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập, tổ chức
triển khai thi công trong năm 2022, cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai
thác vận hành từ năm 2026.
Khác với giai đoạn 1, để đảm bảo tiến độ thực
hiện giai đoạn 2 theo tinh thần Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã ban hành
cơ chế theo thẩm quyền cho phép triển khai đồng thời một số công việc liên quan
đến công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ngay từ trong giai đoạn chuẩn bị dự
án. Nhờ vậy, Bộ GTVT đã rà soát, tổ chức lập, phê duyệt, bàn giao hồ sơ thiết kế
cắm cọc giải phóng mặt bằng cho các địa phương theo từng giai đoạn tùy theo mức
độ phức tạp về kỹ thuật của từng đoạn tuyến, cơ bản hoàn thành trước ngày 30/6
tới.
Các địa phương khẩn trương thực hiện các công
tác liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đảm bảo bàn giao 70% diện
tích mặt bằng của các gói thầu xây lắp khởi công cuối năm 2022 và bàn giao toàn
bộ diện tích còn lại trong quý II/2023.
Đến nay, các ban quản lý dự án đã phê duyệt hồ
sơ thiết kế cắm cọc GPMB, bàn giao cho địa phương 424,8 km/729 km.
Như vậy có thể thấy, tính từ thời điểm Quốc hội
có chủ trương đầu tư, dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2 có thời gian chuẩn bị
thực hiện đầu tư dự án nhanh hơn rất nhiều so với dự án giai đoạn 1.
Cụ thể,
Bộ GTVT hoàn thành bàn giao hồ sơ, cắm cọc GPMB cho địa phương trong thời
gian khoảng 5 tháng; chuẩn bị đầu tư, khởi
công dự án khoảng 10 tháng; công tác GPMB sẽ được hoàn tất trong thời gian khoảng
1,5 năm. Đây có thể được coi là bước “đột phá” về thời gian chuẩn bị thực hiện
đầu tư dự án.
“Sự vào cuộc đồng bộ của các bộ, ngành, địa
phương, việc rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục, từ khảo sát đến chuyển đổi
mục đích sử dụng đất rừng và đất trồng lúa, đánh giá tác động môi trường, khung
chính sách GPMB... thời gian từ khi bắt đầu triển khai đến khi trình duyệt báo
cáo nghiên cứu khả thi dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2 chỉ khoảng 5 tháng.
Trong khi đó, ở dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 1, thời gian mất khoảng 11-12
tháng”, đại diện Bộ GTVT cho biết.
Phan Trang - BCP