Các dự báo sơ bộ cho thấy khối lượng container tại các cảng Los Angeles và Long Beach của Mỹ sẽ bắt đầu tăng mạnh trong tuần thứ hai của tháng 6, vượt 100.000 TEU/tuần (TEU: đơn vị đo lường tương đương với container 20 feet). Liệu các cảng này có đang tiến đến một cuộc khủng hoảng tắc nghẽn khác?

Theo công ty tư vấn hàng hải eeSea, tổng năng lực vận tải từ châu Á đến Bắc Mỹ sẽ đạt 2,4 triệu TEU trong tháng 6 - tăng 400.000 TEU so với tháng 5. Con số này được dự đoán sẽ tiếp tục tăng lên 2,8 triệu TEU trong tháng 7. Phần lớn mức tăng này nhắm vào Bờ Tây Mỹ, đặc biệt là các cảng Los Angeles và Long Beach.

Quang cảnh cảng hàng hóa Long Beach ở California, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Nhà cung cấp dữ liệu Sea-Intelligence cũng báo cáo xu hướng tương tự. Bản cập nhật hàng tuần mới nhất của công ty này cho thấy năng lực vận tải tuyến châu Á - Bờ Tây Mỹ trong tháng 6/2025 tăng 17%  so với cùng kỳ năm ngoái, và được dự đoán tăng 19% trong tháng 7/2025.

Trong khi đó, năng lực vận tải ở Bờ Đông tăng trưởng khiêm tốn hơn - chỉ tăng 7% trong tháng 6/2025 nhưng được dự đoán sẽ đạt mức tăng 19% như ở Bờ Tây trong tháng 7/2025. Những con số này được đưa ra dựa trên lịch trình hiện tại của các hãng vận tải, và lịch trình này vẫn có thể thay đổi.

Trước tình hình đó, câu hỏi lớn là liệu Los Angeles và Long Beach có thể xử lý được dòng hàng hóa đổ vào này hay không. Liệu tình trạng tắc nghẽn cảng biển từng thấy trong thời kỳ đại dịch COVID-19 có tái diễn?

Các dự báo ban đầu cho thấy khối lượng container tại cả hai cảng này sẽ bắt đầu tăng trong tuần thứ hai của tháng Sáu, vượt 100.000 TEU/tuần. Khối lượng này sẽ tiếp tục tăng trong tuần thứ ba. Mặc dù vẫn chưa có dữ liệu cho tuần thứ tư, nhưng ước tính cho thấy lưu lượng vận tải sẽ vẫn ở mức cao. Nhiều chuyến tàu bổ sung dự kiến cập cảng vào cuối tháng Sáu và đầu tháng Bảy, cho thấy lưu lượng hàng hóa vẫn ở mức cao ít nhất đến giữa tháng Bảy.

Trước đây, cả hai cảng đã từng xử lý khối lượng hàng nhập khẩu từ châu Á cao nhất vào năm 2021 trong đại dịch COVID-19 (khoảng 10 triệu TEU cho cả năm). Chỉ riêng cảng Los Angeles đã xử lý kỷ lục 520.000 TEU vào tháng 5/2021, trong khi cảng Long Beach đạt đỉnh điểm trong một tháng là 400.000 TEU cùng tháng đó.

Liệu làn sóng hàng hóa tương tự có trở lại trong lần này? Các giám đốc điều hành cấp cao của những công ty vận tải và cảng hàng đầu cho rằng việc hoãn thuế có thể không dẫn tới sự bùng nổ vận chuyển như hồi đại dịch COVID-19.

Phần lớn hàng tồn kho nằm trong các nhà kho đã được vận chuyển nhanh chóng ngay sau khi thuế quan được tạm dừng vào ngày 14/5. Và ngay cả khi người mua đặt đơn hàng mới, thì cũng phải đến cuối tháng 6 hoặc tháng 7 thì các đơn hàng này mới được vận chuyển vì còn mất thời gian sản xuất.

Hơn nữa, mặc dù Mỹ đã đình chỉ thuế quan đối ứng 125% với Trung Quốc, nhưng mức thuế 30% được cộng thêm trong năm nay - bên cạnh các mức thuế được áp dụng từ năm 2018 - đồng nghĩa với việc thương mại Mỹ-Trung Quốc chưa trở lại bình thường. Thỏa thuận đình chiến thương mại Mỹ-Trung Quốc có thể mang lại sự cứu trợ tạm thời, nhưng khó tạo ra sự bùng nổ kéo dài.

Cước vận tải trên các tuyến xuyên Thái Bình Dương đã tăng vọt trong những tuần gần đây. Nhưng liệu điều này có thực sự phản ánh sức mạnh của nhu cầu? Để biết thị trường vận tải biển đang "nóng" hay "lạnh", cần xem xét tỷ lệ giữa số hàng được vận chuyển theo giá hợp đồng dài hạn đã ký kết trước đó (NAC) và số hàng được vận chuyển theo giá thị trường tại thời điểm vận chuyển (giá giao ngay). Nếu tỷ lệ hàng hóa vận chuyển theo giá giao ngay tăng cao so với giá hợp đồng, điều đó cho thấy nhu cầu vận tải đang tăng mạnh. Ngược lại, nếu tỷ lệ hàng hóa vận chuyển theo giá hợp đồng chiếm ưu thế, điều đó cho thấy nhu cầu vận tải đang ở mức ổn định hoặc yếu.

Hiện tại, nhiều công ty giao nhận vận tải vẫn có thể đặt được chỗ với giá NAC thấp hơn, cho thấy vẫn còn năng lực vận tải dư thừa.

Vậy liệu các cảng có bị tắc nghẽn? Khối lượng hàng hóa gia tăng đột ngột và kéo dài có thể gây áp lực lên hoạt động của cảng. Tuy nhiên, nếu khối lượng hàng hóa tăng cao chỉ kéo dài trong hai tuần đến ba tuần, các cảng vẫn có thể xử lý được. Nếu lượng hàng nhập khẩu tăng hơn 20% so với mức bình thường và kéo dài đến hết tháng Bảy, nguy cơ tắc nghẽn sẽ tăng mạnh.

Tóm lại, hai cảng Los Angeles và Long Beach đang bước vào giai đoạn báo động cao. Sự gián đoạn, nếu có, có thể sẽ bắt đầu xuất hiện vào cuối tháng 7.

TTXVN