Ngày 25/8, tại Hà Nội, Bộ Tài chính tổ chức Lễ công bố thành lập 3 Mạng lưới Đổi mới sáng tạo và chuyên gia ngành công nghệ chiến lược: Lượng tử (VNQuantum), An ninh mạng (ViSecurity) và Hàng không, vũ trụ, thiết bị bay không người lái (UAV Việt Nam).

Lễ ra mắt 3 mạng lưới đổi mới sáng tạo và chuyên gia ngành công nghệ chiến lược. (Ảnh: NIC)

Mạng lưới VNQuantum được thành lập với tầm nhìn đưa Việt Nam trở thành điểm sáng trong bản đồ công nghệ lượng tử toàn cầu. Mạng lưới tập trung vào ba trụ cột, gồm: Nghiên cứu và đào tạo nhân lực chất lượng cao; Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ lượng tử trong tài chính, kinh tế, y tế, an ninh, quốc phòng; Tăng cường hợp tác quốc tế để tiếp nhận, chuyển giao tri thức tiên tiến.

Mạng lưới VNQuantum đóng vai trò hạt nhân trong phát triển công nghệ lượng tử quốc gia, góp phần đưa Việt Nam chủ động tham gia chuỗi giá trị toàn cầu và tạo ra hàng nghìn việc làm chất lượng cao cho lực lượng lao động trẻ.

Mạng lưới ViSecurity được thành lập hướng tới làm chủ công nghệ bảo mật, phát triển giải pháp “Make in Vietnam” bảo vệ hạ tầng số trọng yếu, đồng thời kết nối chuyên gia, doanh nghiệp và viện nghiên cứu với các trung tâm an ninh mạng quốc tế, góp phần xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực này. Mạng lưới ViSecurity hướng tới trở thành lực lượng nòng cốt bảo vệ không gian mạng quốc gia và đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo về công nghệ an ninh mạng trong khu vực.

Mạng lưới UAV Việt Nam có sứ mệnh đưa Việt Nam từ một thị trường tiêu thụ trở thành quốc gia sản xuất, sáng tạo và đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu của ngành công nghiệp hàng không, vũ trụ. Bốn chiến lược trọng tâm được mạng lưới xác định bao gồm: Hoàn thiện khung pháp lý, đẩy mạnh đầu tư R&D, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và thu hút các tập đoàn hàng đầu thế giới đến hợp tác tại Việt Nam.

Phát biểu tại Lễ công bố, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho biết, sau gần 40 năm Đổi mới, từ một nước nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu, Việt Nam đã vươn lên thuộc nhóm 34 nền kinh tế lớn nhất thế giới và nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu về quy mô thương mại và thu hút FDI.

Đến nay, GDP bình quân đầu người đạt hơn 4.800 USD, thuộc nhóm các nước có thu nhập trung bình cao (theo tiêu chuẩn của World Bank nhóm thu nhập trung bình cao từ 4.500 USD – 14.000 US). Theo đó, thách thức đặt ra đối với Việt Nam trong giai đoạn hiện nay là làm thế nào để giải phóng được các nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng nhanh, bền vững và thực hiện thành công 2 mục tiêu 100 năm. Qua đó, đưa đất nước trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại sự kiện. (Ảnh: NIC)

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cũng đưa các dẫn chứng, theo số liệu tính toán của World Bank và IMF, hiện nay có khoảng 86 quốc gia và vùng lãnh thổ đạt mức thu nhập trung bình cao (từ 14.000 USD trở lên). Trong đó, chỉ có 43 nước vượt qua được bẫy thu nhập trung bình, trở thành nước thu nhập cao.

Đối với châu Á, ngoài các nước giàu tài nguyên ở khu vực Trung Đông, chỉ có Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore đã làm được việc này. Đặc biệt, Nhật Bản là quốc gia duy nhất có quy mô dân số trên 100 triệu dân đã thực hiện thành công mục tiêu vượt bẫy thu nhập trung bình.

“Đúc kết từ bài học của các quốc gia nêu trên, kinh nghiệm thành công là phải thúc đẩy phát triển dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; lấy khoa học công nghệ là động lực chính cho tăng trưởng. Đặc biệt, cần có chiến lược tập hợp và quy tụ mạng lưới nhân tài, huy động sức mạnh tổng lực kết tinh từ sự đồng lòng và tinh thần dám nghĩ lớn, dám hành động.”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Sự ra mắt của 03 Mạng lưới Đổi mới sáng tạo và chuyên gia ngành công nghệ chiến lược không chỉ là một dấu mốc quan trọng, mà còn khởi đầu cho một chương mới trong hành trình làm chủ công nghệ của Việt Nam.

Đây là bước đi chiến lược tạo ra bệ phóng vững chắc, giải phóng tiềm năng và kết nối những bộ óc tinh hoa nhất để kiến tạo một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo năng động, tạo động lực cốt lõi cho một nền kinh tế tri thức, tự cường và thịnh vượng.

Phát biểu tại Lễ công bố, ông Nguyễn Thành Trung, Thứ trưởng Bộ Tài chính, cho biết: “Với việc thành lập 03 Mạng lưới chuyên ngành thuộc Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam, Bộ Tài chính đã tiếp tục hoàn thiện và phát triển một hệ sinh thái trí tuệ Việt toàn cầu, một cộng đồng đổi mới sáng tạo và công nghệ chiến lược mạnh mẽ, trở thành lực lượng nòng cốt giúp đất nước bắt kịp, tiến cùng và vượt lên trong một số lĩnh vực trọng yếu”.

Trên thế giới, công nghệ lượng tử, an ninh mạng và hàng không – vũ trụ, UAV đang nổi lên như ba trụ cột chiến lược, định hình tương lai kinh tế, an ninh và quốc phòng toàn cầu, với quy mô thị trường ước tính hàng trăm đến hàng nghìn tỷ USD trong thập kỷ tới.

Lượng tử mở ra khả năng tính toán, cảm biến và truyền thông siêu bảo mật; an ninh mạng trở thành lá chắn thiết yếu cho hạ tầng số; trong khi hàng không vũ trụ và UAV thúc đẩy kinh tế không gian, quốc phòng và logistics hiện đại. Nhiều quốc gia và tập đoàn công nghệ lớn đã đẩy mạnh đầu tư, tạo nên cuộc cạnh tranh gay gắt nhằm chiếm lĩnh lợi thế công nghệ.

Với nguồn nhân lực trẻ, tiềm năng ứng dụng rộng và nhu cầu thị trường lớn, Việt Nam có cơ hội vàng để tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, từng bước trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực chiến lược này.

* 3 Mạng lưới Đổi mới sáng tạo và chuyên gia ngành công nghệ chiến lược gồm: VNQuantum, ViSecurity, UAV Việt Nam là các mạng lưới thành phần của Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam được Bộ Tài chính giao Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) bảo trợ từ năm 2018. Đến nay, NIC đã bảo trợ thành lập 10 Mạng lưới đổi mới sáng tạo và chuyên gia Việt Nam trên 22 quốc gia, vùng lãnh thổ với hơn 2.000 thành viên là các chuyên gia, tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng trong các ngành công nghiệp quan trọng và 05 Mạng lưới Đổi mới sáng tạo và chuyên gia các ngành công nghệ chiến lược để phối hợp với các trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp nhằm giải quyết các bài toán lớn của đất nước.