Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump (2017-2021), cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã bùng nổ ra vào năm 2018 khi ông Donald Trump tuyên bố đánh thuế 50 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ để ngăn chặn tình trạng mất cân bằng trong cán cân thương mại song phương. Cuộc chiến thương mại khởi phát dưới thời Tổng thống Donald Trump này đã tiếp tục kéo dài dưới thời Tổng thống Joe Biden.

Dù ban đầu được định hướng như một chiến lược bảo vệ ngành công nghiệp và việc làm của Mỹ cũng như cân bằng hơn cán cân thương mại song phương, tuy nhiên, cuộc chiến này đã để lại nhiều hệ quả ngoài dự tính. Vượt ra ngoài những tác động về kinh tế - thương mại, sự đối đầu giữa Mỹ và Trung Quốc đã gây tổn hại cho cả hai nền kinh tế lớn nhất thế giới và làm giảm lợi nhuận của nhiều tập đoàn lớn. Những hệ quả này cho thấy tính chất phức tạp và đôi khi phản tác dụng của sự cạnh tranh địa chính trị trong một nền kinh tế toàn cầu hóa.

Căng thẳng giữa hai nền kinh tế, đồng thời là cường quốc hàng đầu thế giới Mỹ và Trung Quốc không chỉ dừng lại ở chính sách mà còn lan rộng trong dư luận. Việc mô tả Trung Quốc như một đối thủ kinh tế và mối đe dọa đối với sự thịnh vượng của Mỹ đã tạo ra bầu không khí tiêu cực, ảnh hưởng không nhỏ đến cộng đồng người gốc Á tại nước này, kích động tâm lý bài ngoại, dẫn đến sự gia tăng các vụ tấn công thù ghét nhắm vào người gốc Á trên khắp nước Mỹ.

Trước mắt để đối phó với các chính sách của Trump 2.0, chính phủ Trung Quốc đã triệu tập các gã khổng lồ công nghệ cùng những nhân vật khét tiếng, dày dạn kinh nghiệm và có sức ảnh hưởng lớn trên thương trường quay trở lại tại một cuộc họp để đưa ra các đối sách trọng tâm linh hoạt trong tương lai.

Ông trùm Jack Ma tái xuất

Và bất ngờ nhất là Jack Ma đã tái xuất , ông xuất hiện trở lại tại một sự kiện của chính phủ Trung Quốc sau 5 năm vắng bóng.

Jack Ma là tỷ phú giàu nhất Trung Quốc cho đến khi ông sụp đổ. Nhà sáng lập nền tảng thương mại điện tử Alibaba, Jack Ma, thực tế đã biến mất khỏi đời sống công chúng cách đây 5 năm, sau một cuộc đụng độ dữ dội với chính quyền nước này.

Trong sự im lặng của giới truyền thông Trung Quốc, ông đã được nhìn thấy trong một vài dịp, chẳng hạn như khi đi nghỉ ở Ibiza hoặc khi ông tuyên bố rằng ông bắt đầu làm việc với tư cách là giáo sư thỉnh giảng tại trường đại học . Tuy nhiên, vào thứ Hai (17/2), vị doanh nhân này đã xuất hiện trở lại trong một sự kiện công khai với chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình, một sự kiện được xem là sự hòa giải chính thức giữa Jack Ma và chính quyền Bắc Kinh sau khi những bất đồng của họ đã được khắc phục.

Người sáng lập Alibaba đã xuất hiện trong một đoạn video của kênh truyền hình nhà nước CCTV, trong đó ông được nhìn thấy đang hoan nghênh sự xuất hiện của Chủ tịch Tập Cận Bình và các thành viên khác trong ban lãnh đạo cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc tại một hội nghị chuyên đề với các giám đốc điều hành từ lĩnh vực công nghệ.

Đại diện của các công ty Trung Quốc khác cũng có mặt tại sự kiện này, chẳng hạn như Tencent, BYD, Huawei hoặc DeepSeek. Sự tẩy chay đối với Ma - người hiện là người giàu thứ tám tại gã khổng lồ châu Á theo tạp chí Forbes , với 25,2 tỷ đô la - bắt đầu vào cuối năm 2020, khi ông có bài phát biểu gây tranh cãi chỉ trích cách tiếp cận của Bắc Kinh đối với hệ thống tài chính. Doanh nhân này cáo buộc các ngân hàng Trung Quốc có tâm lý "cầm đồ" không giúp ích gì cho các doanh nghiệp nhỏ, một trong những khách hàng chính của họ.

Vài ngày sau, các nhà quản lý Trung Quốc đã buộc công ty con này phải tạm dừng IPO. Ant Group của công ty công nghệ tài chính Alibaba, công ty sở hữu ứng dụng thanh toán Alipay, là công ty đầu tiên lên sàn. Thỏa thuận này, đã đổ vỡ chỉ 36 giờ trước khi chuông reo, được cho là một đợt IPO chưa từng có- điều đó sẽ mang lại cho công ty khoảng 34,5 tỷ đô la và nâng định giá lên 314 tỷ đô la. Cho đến lúc đó, Jack Ma là một trong những gương mặt nổi bật nhất của giới kinh doanh Trung Quốc và được các nhà chức trách đánh giá cao vì ông cũng là thành viên của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Cuộc đụng độ của ông với các nhân sự cấp cao dưới trướng Chủ tịch Tập Cận Bình đã tạo ra đủ loại suy đoán, từ việc chính quyền đã cấm ông rời khỏi đất nước cho đến việc ông bị bắt. Tuy nhiên, những tin đồn này dần tan biến khi doanh nhân này xuất hiện ở nước ngoài hoặc tại các sự kiện ít được chú ý. Song, tất cả đều rất khác xa với những lần xuất hiện mà Jack Ma đã quen thuộc với giới truyền thông. Người sáng lập Alibaba thậm chí còn quay bộ phim của riêng mình và xuất hiện trên sân khấu trong trang phục giống Michael Jackson ở một sự kiện của công ty.

Dấu hiệu ‘tan băng’ giữa Jack Ma và Bắc Kinh

Một số chuyên gia cho rằng sự tan băng này với Bắc Kinh đã diễn ra từ đầu năm 2023, khi Ant Group đáp ứng một trong những điều kiện mà chính phủ Trung Quốc yêu cầu: giải tán quyền lực của Jack Ma trong công ty. Nhiều nhà phân tích giải thích quyết định này là sự kết thúc của một chiến dịch quản lý đã dẫn đến các khoản tiền phạt chống độc quyền đối với Alibaba và các công ty lớn khác trong nước như Tencent (gã khổng lồ truyền thông xã hội và trò chơi), Baidu (công cụ tìm kiếm chính của Trung Quốc), Didi Chuxing (Uber của Trung Quốc) hoặc Bélibili de (Milian). Theo lời của công ty tư vấn Trivium China: "Chiến dịch bắt đầu với Jack Ma và kết thúc với Jack Ma."

Tân Hoa Xã cho biết Chủ tịch Tập đã có "bài phát biểu quan trọng" sau khi "lắng nghe đại diện của các công ty tư nhân", mà không cung cấp thêm chi tiết về sự can thiệp của ông. Phương tiện truyền thông nhà nước đã nói rằng Thủ tướng Lý Cường và hai thành viên khác của Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị gồm bảy thành viên toàn năng của Đảng Cộng sản Trung Quốc, Vương Hỗ Ninh và Đinh Tiết Tường, đã có mặt tại cuộc họp.

Pp