Tại phiên khai mạc kỳ họp bất thường của Quốc hội sáng nay (4/1), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày dự thảo nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Tiếp sau đó, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đã trình bày báo cáo thẩm tra.

Về chính sách tài khoá, trong báo cáo thẩm tra, Uỷ ban Kinh tế tán thành việc chấp nhận thâm hụt Ngân sách Nhà nước tăng ở mức cao hơn, mỗi năm tăng khoảng 1% - 1,2% GDP trong 02 năm thực hiện Chương trình (2022-2023).

Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo thẩm tra Tờ trình về dự thảo Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội

Cũng theo Uỷ ban Kinh tế, đa số ý kiến thống nhất với chủ trương miễn, giảm một số loại thuế, phí, trong đó thống nhất chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) 2% áp dụng cho các mặt hàng chịu thuế suất 10%. Tuy nhiên, Uỷ ban Kinh tế đề nghị rà soát đối tượng áp dụng; cần tập trung vào các ngành, lĩnh vực cần được kích cầu, có tác dụng lan tỏa, cần loại trừ các sản phẩm chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Trong chiều ngược lại, Uỷ ban Kinh tế đề nghị tăng thuế đối với giao dịch chứng khoán, bất động sản, lĩnh vực kinh doanh trên nền tảng kỹ thuật số hoặc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với một số mặt hàng cần hạn chế tiêu dùng.

Về chính sách hỗ trợ lãi suất, báo cáo của Uỷ ban Kinh tế cho biết đa số ý kiến nhất trí. Tuy nhiên cần tập trung vào một số ngành, lĩnh vực quan trọng, các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có khả năng trả nợ, có khả năng phục hồi hoặc được bảo lãnh tín dụng. Bên cạnh đó chính sách cần chú trọng khoản vay tạo dư địa cho phục hồi và phát triển như việc cải tạo chung cư cũ; xây dựng nhà ở xã hội, nhà cho công nhân thuê và thuê mua…. Quy định rõ đối tượng, phạm vi, điều kiện vay vốn; kiểm soát chặt chẽ, tránh trục lợi chính sách.

Liên quan đến chính sách tiền tệ, báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế đề nghị chủ động sử dụng đồng bộ, linh hoạt, hiệu quả các công cụ của chính sách tiền tệ để giảm mặt bằng lãi suất khoảng 0,5% đến 1%, nhất là trong các lĩnh vực ưu tiên.

Ngoài ra, việc tiếp tục tái cấp vốn và gia hạn vay tái cấp vốn đối với Ngân hàng Chính sách Xã hội để cho người sử dụng lao động vay trả lương cho người lao động cần có giải pháp mang tính khả thi, tổ chức triển khai nhanh trong thực tế.

Chỉ phát hành trái phiếu Chính phủ bằng ngoại tệ trong trường hợp cấp bách

Liên quan đến nguồn lực cho chương trình phục hồi kinh tế, Uỷ ban Kinh tế đề nghị báo cáo cụ thể khả năng vay và trả nợ quốc gia cũng như các phương án huy động vốn theo lộ trình cụ thể, khả năng hấp thụ vốn.

Đồng thời, báo cáo của Uỷ ban Kinh tế cũng đề xuất nghiên cứu, làm rõ một số vấn đề như: Báo cáo rõ tính khả thi của nguồn vốn vay ODA, ưu đãi nước ngoài theo hình thức hỗ trợ ngân sách để huy động ngay trong 02 năm 2022-2023; Phát hành trái phiếu Chính phủ bằng ngoại tệ chỉ thực hiện trong trường hợp cấp bách và phải báo cáo cấp có thẩm quyền; Tiếp tục rà soát khả năng huy động các quỹ tài chính ngoài ngân sách Nhà nước và năng lực đầu tư của Tổng công ty Đầu tư Kinh doanh vốn Nhà nước…

Báo cáo của Uỷ ban Kinh tế nhấn mạnh việc vay nợ phải phù hợp với tiến độ sử dụng vốn, phù hợp với khả năng thực hiện và giải ngân các dự án đầu tư công, bảo đảm hiệu quả sử dụng vốn

“Cần tiếp tục tính toán các giải pháp căn cơ thực hiện phòng, chống dịch bệnh và dành nguồn lực cho Chương trình. Việc vay nợ phải phù hợp với tiến độ sử dụng vốn, phù hợp với khả năng thực hiện và giải ngân các dự án đầu tư công, bảo đảm hiệu quả sử dụng vốn”, báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế cho biết.

Chương trình phục hồi kinh tế gần 350.000 tỷ đồng

Theo tờ trình của Chính phủ, chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội gồm hỗ trợ tài khóa khoảng 291.000 tỷ đồng, hỗ trợ tiền tệ khoảng 46.000 tỷ đồng, hỗ trợ qua các quỹ khác 10.000 tỷ đồng và một số khoản khác.

Về giải pháp tài khoá, Chính phủ đề xuất tăng bội chi để hỗ trợ trực tiếp từ NSNN là 240.000 tỷ đồng (trong đó đáng chú ý là giảm thuế, phí, lệ phí là 64.000) tỷ đồng ; Bố trí từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi NSTW năm 2021 khoảng 6.600 tỷ đồng để hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động; Giảm chi phí cho doanh nghiệp khoảng 6.000 tỷ đồng thông qua việc gia hạn thời hạn nộp thuế, tiền thuê đất năm 2022…

Về giải pháp tiền tệ, Chính phủ cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí quản lý để phấn đấu giảm lãi suất cho vay tối thiểu 0,5-1% trong 2 năm.

Tiếp tục cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ, miễn giảm lãi đối với khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, theo dõi sát diễn biến kinh tế, tiền tệ để có giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân phù hợp, đồng thời bảo đảm an toàn hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng.

Điều tiết thanh khoản phù hợp để tạo điều kiện đẩy nhanh tốc độ giải ngân cho các đối tượng thụ hưởng gói hỗ trợ lãi suất.

Thùy An - VTV