Ngoại giao nhân dân là một trong ba trụ cột của ngoại giao Việt Nam. Người dân hai nước là nhân tố vững chắc của mối quan hệ hữu nghị lâu đời, bền chặt và đặc biệt giữa Việt Nam và Nga.

Trong cuộc phỏng vấn mới đây với Sputnik, ông Phan Anh Sơn, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO) đã chia sẻ quan điểm và kinh nghiệm về ngoại giao nhân dân trong việc thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga.

Ông Phan Anh Sơn, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO).

“Ngoại giao cây tre” Kiên định và Linh hoạt

Thứ nhất, ông Phan Anh Sơn làm rõ “Ngoại giao cây tre” Việt Nam thể hiện ở hai đặc điểm chính: Kiên định trong mục tiêu, nguyên tắc và Linh hoạt trong chiến lược, cách tiếp cận và triển khai hoạt động.

Trong đó, mục tiêu lớn nhất vẫn là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, bắt nguồn từ tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh. Ngoại giao cây tre ra đời với tinh thần kiên định đấu tranh giành độc lập, giải phóng dân tộc gắn liền với đoàn kết quốc tế, hòa bình, hữu nghị, đa phương hóa, đa dạng hóa trong quan hệ quốc tế.

Theo ông Phan Anh Sơn, “Ngoại giao cây tre” được truyền tải tốt trên cả 3 trụ cột đối ngoại của Việt Nam: Ngoại giao Đảng, ngoại giao Nhà nước và ngoại giao Nhân dân. Tuy nhiên, ngoại giao Nhân dân cũng phải thể hiện sự linh hoạt hơn, nhất là trong bối cảnh quốc tế không ngừng thay đổi với nhiều yếu tố phức tạp, khó lường.

“Chúng tôi nỗ lực tìm kiếm những điểm tương đồng với các đối tác, đó là yêu hòa bình, đấu tranh vì hòa bình, yêu công lý, lẽ phải. Quan trọng hơn, chúng tôi đánh giá cao tình cảm của bạn bè quốc tế và những người tiến bộ trên thế giới đã giúp đỡ Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh vì hòa bình, đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước”, ông Sơn nói.

VUFO phối hợp với Đại sứ quán Liên bang Nga tại Việt Nam tổ chức chia sẻ thông tin về tình hình ở Nga và hợp tác giữa hai nước. Ảnh: VUFO

Ngoại giao Nhân dân trong thúc đẩy quan hệ Việt - Nga

Khi nhìn vào nét độc đáo của Ngoại giao Nhân dân trong việc thúc đẩy quan hệ Việt - Nga, ôngPhan Anh Sơn đề cập đến 3 yếu tố chính: chủ thể, đối tượng và cách tiếp cận.

Về đối tượng, nếu công tác đối ngoại của Đảng do Ban Đối ngoại trực thuộc Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đảm nhiệm; Ngoại giao Nhà nước do Bộ Ngoại giao và Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội chủ trì; Ngoại giao Nhân dân có sự tham gia rộng rãi của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức nhân dân và nhân dân Việt Nam. Cơ quan chuyên môn đóng vai trò nòng cốt trong lĩnh vực này là Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO).

Về đối tượng, ông Sơn cho biết, VUFO không chỉ duy trì mối quan hệ với các tổ chức tương ứng ở các nước mà còn liên hệ với các trường đại học, viện nghiên cứu, tổ chức tư vấn chính sách, các quỹ, công ty, tổ chức phi chính phủ nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, thậm chí cả giới tinh hoa, trí thức nước ngoài.

"Với Liên bang Nga, chúng ta có nhiều đối tác như Hiệp hội Hợp tác Quốc tế Nga (RAMS), Quỹ Con đường Hòa bình, Ủy ban Đối ngoại Saint-Petersburt, Rossotrudnichestvo, các trường đại học, viện nghiên cứu, chính quyền địa phương và doanh nghiệp. Đây là mạng lưới đối tác rộng lớn bên cạnh các đối tác truyền thống như Hội hữu nghị Nga - Việt”, ông Sơn nói.

Về cách tiếp cận, ông Phan Anh Sơn nhấn mạnh, linh hoạt là đặc điểm của Ngoại giao Nhân dân nhằm đáp ứng những diễn biến phức tạp của tình hình khu vực và thế giới. Đồng thời, việc lựa chọn các cách tiếp cận khác nhau cũng tùy thuộc vào từng đối tượng cụ thể. Tuy nhiên, điểm chung là tìm ra những giá trị đồng thuận như tình yêu hoà bình, công lý, lẽ phải và ý chí đấu tranh vì những giá trị đó.

Dấu ấn lịch sử và tình đoàn kết đặc biệt

Khi đánh giá sự đa dạng, sâu sắc của hoạt động Ngoại giao Nhân dân trong việc thúc đẩy quan hệ Việt - Nga, ông Phan Anh Sơn khẳng định đây là mối quan hệ đặc biệt, trải qua thử thách của thời gian và được các thế hệ lãnh đạo, nhà nước gìn giữ, vun đắp tình cảm người dân hai nước.

Lãnh đạo VUFO nhấn mạnh, những cột mốc quan trọng trong lịch sử quan hệ đã đặt nền móng vững chắc cho quan hệ ngoại giao nhân dân giữa Việt Nam và Nga hiện nay.

“Năm 1950, Việt Nam và Liên Xô chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Năm 1994, Việt Nam và Liên bang Nga ký “Hiệp định về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Liên bang Nga”. Năm nay đánh dấu kỷ niệm 30 năm Kỷ niệm sự kiện quan trọng đó ngày 30/6/2023, St. Petersburg, một thành phố của Nga, cũng đã khánh thành tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại quảng trường trung tâm nhân kỷ niệm 100 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh lần đầu tiên thăm Petrograd.

Lãnh đạo VUFO cho biết, hoạt động chính trị, ngoại giao của các đoàn cấp cao Việt Nam tại Liên bang Nga luôn bao gồm các cuộc gặp gỡ với các tổ chức nhân dân Liên bang Nga và cộng đồng người Việt tại đây.

Ông Sơn bày tỏ hy vọng những sự kiện tương tự sẽ tiếp tục diễn ra trong thời gian tới, như trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 19/06- 20/06.

Chặng đường gần 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao đã khẳng định mối liên hệ chặt chẽ giữa nhân dân hai nước, ông Sơn nhấn mạnh:

"Ở Việt Nam, nhiều người yêu mến Liên Xô xưa và nay là Nga. Đó là mái nhà của mối quan hệ trường tồn qua thời gian, được bao thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước kiên trì vun đắp".

Chủ tịch VUFO cũng đề cập đến một bước phát triển hợp tác mới, đó là Hiệp hội Hữu nghị Việt - Nga vừa ký kết thỏa thuận hợp tác giai đoạn 2024-2029 với Đại học Sư phạm Quốc gia Nga A.I. Herzen về thúc đẩy hợp tác giao lưu nhân dân, phổ biến, quảng bá tiếng Nga, văn hóa, ngôn ngữ Việt Nam và ngôn ngữ, văn hóa Việt Nam ở Nga.

Trong thời gian tới, VUFO cũng sẽ thiết lập quan hệ hợp tác với các trường đại học nổi tiếng khác của Nga như Đại học St. Petersburg (SPbSU), Viện Quan hệ quốc tế quốc gia Moscow (MGIMO), và Đại học quốc gia Moscow mang tên MV Lomonosov (MGU).

Tầm nhìn hướng tới tương lai

Về hoạt động ngoại giao nhân dân giữa hai nước, ông Phan Anh Sơn đánh giá đây là một quá trình năng động, phong phú và sâu sắc tình cảm. Ông liệt kê các hoạt động như tổ chức các sự kiện chính trị, ngoại giao kỷ niệm các sự kiện quan trọng trong quan hệ Việt - Nga và các lễ hội truyền thống của hai nước; các cuộc gặp giữa lãnh đạo cấp cao và cộng đồng người Việt tại Liên bang Nga; đồng thời là cầu nối thúc đẩy sự kết nghĩa giữa các địa phương của hai nước.

"Hoạt động trên kênh nhân dân giữa hai nước có ý nghĩa sâu sắc trong bối cảnh thế giới bất ổn, góp phần củng cố lòng tin giữa nhân dân hai nước và thúc đẩy tin cậy chính trị giữa hai nước. Điều này cực kỳ quan trọng", ông Sơn nhấn mạnh.

Ông Phan Anh Sơn bày tỏ tin tưởng vào triển vọng tươi sáng của quan hệ Việt - Nga trên kênh nhân dân khi hai nước đang hướng tới kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2025.

“VUFO đang bàn bạc với các đối tác Nga để tổ chức Diễn đàn Nhân dân Việt - Nga lần thứ nhất vào năm 2025 nhằm kỷ niệm 75 năm quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Liên Xô cũ, ngày nay là Nga (30/01/1950 - 30/01/2025). Sau đó, diễn đàn sẽ được tổ chức thường niên tại Việt Nam hoặc Nga”, ông Sơn nói.

Sự kiện này hứa hẹn sẽ trở thành cơ hội để hai bên thúc đẩy giao lưu, củng cố tình hữu nghị, thắt chặt tình hữu nghị và hợp tác truyền thống giữa nhân dân hai nước. Đồng thời, có vẻ sẽ mang lại những bước tiến mới trong hợp tác trên nhiều lĩnh vực.

Những nỗ lực nêu trên trong việc thúc đẩy hợp tác nhân dân đã, đang và sẽ góp phần làm sâu sắc hơn nữa Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nga.

Sputnik; VnIndustry; VUFO