Quyền tự chủ về chip là một nguyện vọng lý tưởng nhưng nên tránh đặt mục
tiêu quá lớn trong tương lai gần, một giám đốc điều hành của Intel Products Việt
Nam nói với chính phủ.
Năm 2006, nhà sản xuất chip của Mỹ trở thành nhà đầu tư công nghệ cao nước
ngoài đầu tiên tại TP.HCM.
Ông Kim Huat Ooi, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Intel Products Việt Nam
cho biết: “17 năm qua là một hành trình kỳ
diệu.
“Việt Nam đã chuyển đổi và trở
nên thịnh vượng hơn rất nhiều. Các nhà đầu tư nước ngoài đến đây đều mong muốn
có chỗ đứng, bệ phóng vững chắc tại Việt Nam.”
Một số nhà sản xuất chip lớn khác cũng cho thành lập nhà máy tại Việt Nam,
tạo thành chuỗi cung ứng chất bán dẫn.
Một số công ty công nghệ trong nước như FPT và Viettel cũng đang đầu tư vào
lĩnh vực này và hy vọng sẽ xuất khẩu được khối lượng lớn chip “Made in
Vietnam”.
Vào tháng 4, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng chương trình sản xuất chip điện tử.
Lợi thế của Việt Nam
Ông Kim, người có gần 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực bán dẫn, cho biết
khi Intel vào Việt Nam phải nhập khẩu hầu hết nguyên liệu thô, nhưng hiện có
hơn 200 nhà cung cấp địa phương đang làm việc với nhà máy, giúp tạo ra một quy
trình khép kín để tự chủ về chip.
“Việc Chính phủ Việt Nam và các
doanh nghiệp nghĩ lớn, tham vọng tự túc nguồn chip là hoàn toàn đúng. Một số
công ty đã thiết kế các bộ vi điều khiển rất tốt cho các ứng dụng cụ thể. Việt
Nam sẽ có cơ hội lớn để sản xuất nhiều chip hơn.”
Trước khi đặt nhà máy tại Việt Nam, Intel được nhiều nước trong khu vực mời
gọi. Một trong những lý do quan trọng để Intel chọn xây dựng nhà máy tại TP.HCM
là sự ổn định kinh tế và an ninh Việt Nam.
Trong đại dịch Covid, nhiều chuỗi cung ứng trên thế giới bị đứt đoạn nhưng
nhà máy Intel Việt Nam vẫn vận hành trơn tru.
Năm 2021, xuất khẩu của nước này tăng 25% so với giai đoạn trước đại dịch.
Việt Nam vẫn ổn định ngay cả trong những giai đoạn thử thách nhất.
“Có thể thấy, trong tương lai các
chuỗi cung ứng nội địa sẽ dần hình thành và có thể hoạt động độc lập. Khi lượng
đầu tư công nghệ cao tăng lên, chi phí sản xuất sẽ giảm xuống, mang lại nhiều
cơ hội hơn cho doanh nghiệp trong nước. Chính phủ Việt Nam có thể sử dụng điều
này để đẩy nhanh tham vọng sản xuất chip.”
Ước mơ lớn là đúng nhưng cũng cần tránh tham vọng quá mà đầu tư vào những
lĩnh vực không tối ưu, lãng phí tiền bạc.
Mỗi quốc gia nên tập trung vào những lĩnh vực mà mình có lợi thế thay vì
dàn trải quá mỏng. Sản xuất chip sử dụng nhiều tài nguyên.
Ông nói, các công ty địa phương cũng cần thiết kế chip phù hợp với khả năng và nhu cầu thực tế của họ.
Một thách thức khác là nguồn nhân lực vì ngành công nghiệp chip đòi hỏi
năng lực kỹ thuật và công nghệ tuyệt vời để đối phó với các vấn đề mới.
“Nếu nhìn vào hệ thống giáo dục
Việt Nam hiện nay, chúng ta đang thấy nguồn lực chủ yếu tập trung cho đào tạo cử
nhân. Để tham gia vào ngành công nghiệp chip, cần có nhiều nhà nghiên cứu hơn
trong các chương trình sau đại học”.
“Để thiết kế chip, các kỹ sư cần
rất nhiều kỹ năng R&D.”
Tuy nhiên, mặc dù đầu tư vào nguồn nhân lực đòi hỏi thời gian và tiền bạc,
nhưng về lâu dài nó chắc chắn mang lại lợi nhuận.
Để làm được điều này, Việt Nam cần những tài năng phù hợp, và để đạt được
điều này, giáo dục đại học nên có những chương trình giảng dạy mới.
Intel và các doanh nghiệp nước ngoài lớn khác tại Việt Nam cũng đặc biệt
chú trọng đến việc liên kết với các trường đại học để cải tiến chương trình đào
tạo và bồi dưỡng nhân tài.
“17 năm trước, chúng tôi đến Việt
Nam và bắt đầu tìm kiếm những công nhân cơ bản đầu tiên. Hiện nhà máy của chúng
tôi liên tục cử các kỹ sư Việt Nam sang Mỹ làm việc và phát triển các công nghệ
chuyên biệt. Sáng kiến của nhân tài địa phương đã được cấp bằng sáng chế tại
Mỹ, góp phần quan trọng nâng cao hiệu suất của nhà máy”.
Bên cạnh nhân lực, cần đặc biệt quan tâm đến cơ sở hạ tầng, giao thông như
xử lý tình trạng thiếu điện ở một số nơi trong tháng 6.
Tình trạng thiếu điện đã được giải quyết, nhưng về lâu dài, các nhà đầu tư
cần có kế hoạch cụ thể để đảm bảo nguồn điện ổn định.
Sau đại dịch, nhiều quốc gia láng giềng đã đưa ra các biện pháp khuyến
khích để thu hút các nhà đầu tư quốc tế lớn đến và thiết lập chuỗi cung ứng.
Việt Nam cũng cần có những chính sách phù hợp để giữ chân các nhà đầu tư hiện
tại và thu hút những nhà đầu tư mới.
“Thế giới đang thay đổi. Nhiều quốc
gia đang nổi lên, thu hút các nhà đầu tư lớn trở lại. Ở Việt Nam, chúng tôi
đang làm tốt. Intel mong muốn tiếp tục đầu tư và đóng góp cho xã hội Việt Nam.”
RA