Nhiều năm qua, ngành chế biến gỗ của Lào Cai vẫn chủ yếu xuất khẩu thô, giá trị thấp. Nắm được thực trạng đó, từ cuối năm 2022, Công ty Cổ phần Yên Thành (xã Yên Bình) đã triển khai Dự án “Ứng dụng khoa học và công nghệ sản xuất gỗ ghép khối từ ván bóc gỗ rừng trồng” với sự đồng hành chuyển giao công nghệ của Viện Nghiên cứu công nghiệp rừng.

Dự án không chỉ hoàn thiện mô hình sản xuất hiện đại mà còn bước đầu ghi nhận hiệu quả tích cực. Đây được xem là hướng đi mới đầy triển vọng, đưa ngành chế biến gỗ địa phương tiến tới phát triển theo hướng công nghệ cao, bền vững và có giá trị gia tăng lớn hơn.

Dự án có quy mô sản xuất 2.000 m³ gỗ ghép khối mỗi năm, sử dụng nguyên liệu là ván bóc từ các loại cây trồng phổ biến như keo lai, keo tai tượng, bạch đàn, gỗ mỡ... Viện Nghiên cứu công nghiệp rừng đã chuyển giao cho Công ty Cổ phần Yên Thành quy trình sản xuất hoàn chỉnh, bao gồm tất cả công đoạn từ bóc, sấy ván, ép keo, ép cao tần đến hoàn thiện sản phẩm. Bên cạnh đó, Viện còn hỗ trợ doanh nghiệp trong việc lựa chọn thiết bị, thiết kế nhà xưởng và bố trí dây chuyền sản xuất khoa học, đảm bảo hiệu quả vận hành và chất lượng sản phẩm.

Sơ đồ các bước công nghệ trong quy trình tạo sản phẩm gỗ khối.

Trong năm 2024, hơn 203 m³ gỗ ghép khối đã được sản xuất thử nghiệm, một phần đã được thương mại hóa, bước đầu khẳng định tính cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường. Hệ thống thiết bị được đầu tư đồng bộ, hiện đại như: máy ghép ngang cao tần, máy chà nhám tự động, máy xẻ thanh nhiều lưỡi..., cùng với nhà xưởng 1.000 m² được xây dựng theo tiêu chuẩn kỹ thuật, giúp tối ưu quy trình sản xuất và giảm chi phí vận hành.

Sau gần hai năm triển khai, Dự án sản xuất gỗ ghép khối tại Công ty Cổ phần Yên Thành đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực. Doanh thu năm 2024 của Công ty đạt gần 109 tỷ đồng, tăng 4,6% so với năm 2023; mục tiêu năm 2025 đạt 150 tỷ đồng. Cùng với đó, Công ty tạo việc làm thường xuyên cho gần 200 lao động địa phương với thu nhập bình quân tăng từ 6,2 lên 7 triệu đồng/người/tháng.

Đặc biệt, sản phẩm gỗ ghép khối đã góp phần tăng doanh thu từ lĩnh vực này (chiếm 42,6%), điều đó cho thấy hiệu quả và tiềm năng lớn của công nghệ mới. Song song đó, Công ty còn chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đào tạo chuyên sâu cho 5 kỹ thuật viên và tập huấn tay nghề cho 100 công nhân, giúp họ làm chủ công nghệ mới.

Không chỉ dừng lại ở sản xuất, Công ty Cổ phần Yên Thành còn xây dựng chuỗi liên kết bền vững từ vùng nguyên liệu đến khâu tiêu thụ, hợp tác với các hợp tác xã và hộ trồng rừng nhằm đảm bảo nguồn cung hợp pháp, có truy xuất nguồn gốc, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của ngành chế biến gỗ địa phương.

Theo Ông Nguyễn Đức Dũng - Giám đốc Công ty Cổ phần Yên Thành, chia sẻ: "Chúng tôi xác định, muốn nâng cao giá trị sản phẩm thì phải làm chủ công nghệ. Dự án lần này là bước ngoặt giúp doanh nghiệp tái cấu trúc chuỗi giá trị gỗ theo hướng bền vững, hiện đại hơn".

Gỗ ghép khối là vật liệu thay thế gỗ tự nhiên đang được ưa chuộng tại nhiều thị trường lớn như Mỹ, Nhật, Hàn Quốc và các nước châu Âu. Việc theo đuổi và tiệm cận tới đạt chuẩn E1, E2, CARB, JAS sẽ không chỉ giúp nâng cao giá trị sản phẩm mà còn khẳng định uy tín, mở rộng khả năng hợp tác lâu dài với các đối tác nước ngoài.

Với những tiêu chuẩn này, sản phẩm gỗ của Yên Thành hoàn toàn có khả năng thâm nhập sâu vào các thị trường xuất khẩu có giá trị cao, đặc biệt trong các lĩnh vực nội thất, xây dựng và trang trí. Không chỉ là mô hình điểm về ứng dụng công nghệ, dự án còn tạo nền tảng để Công ty Cổ phần Yên Thành nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.

Ông Trần Hùng - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh đánh giá: Dự án sản xuất gỗ ghép khối của Công ty Cổ phần Yên Thành là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của việc ứng dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất nông - lâm nghiệp. Mô hình không chỉ giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm mà còn sử dụng hiệu quả tài nguyên rừng trồng, giảm xuất khẩu thô, tăng giá trị gia tăng. Chúng tôi đánh giá cao nỗ lực của doanh nghiệp và kỳ vọng mô hình sẽ được nhân rộng trên toàn tỉnh.

Thành công bước đầu của dự án cho thấy, việc chế biến sâu sản phẩm gỗ rừng trồng không chỉ gia tăng giá trị, mà còn tạo việc làm ổn định cho lao động nông thôn, góp phần phát triển kinh tế tuần hoàn và nâng cao năng lực cạnh tranh cho ngành gỗ địa phương. Dự án cũng phù hợp với mục tiêu của Chương trình “Hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nông thôn, miền núi, vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2016 - 2025”, góp phần hiện thực hóa định hướng phát triển bền vững của ngành lâm nghiệp trong giai đoạn mới.

Theo BLC