Năm 2012, Bộ Quốc phòng đã có đề nghị Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (nay là Tập đoàn Công nghiệp năng lượng quốc gia Việt Nam – PetroVietnam) phối hợp nghiên cứu sản xuất trong nước các loại nhiên liệu phục vụ trang thiết bị quân sự.

Đáp lại đề nghị đó, Tập đoàn giao BSR nghiên cứu, chế tạo và sản xuất các loại nhiên liệu đặc chủng đạt tiêu chuẩn quốc tế, có thể ứng dụng cho máy bay phản lực, tàu ngầm, tàu chiến và nhiều thiết bị quân sự khác với những yêu cầu khắt khe về kỹ thuật, độ ổn định, an toàn tuyệt đối trong điều kiện vận hành đặc biệt.

Tàu ngầm 186 Đà Nẵng đã có hơn 3 năm sử dụng nhiên liệu do BSR cung cấp. (Nguồn: PetroVietnam)

Hành trình chế tạo nhiên liệu đặc chủng

Trong giai đoạn 2012-2014, BSR đã nghiên cứu sản xuất thử nghiệm thành công các loại nhiên liệu đặc chủng tại Nhà máy lọc dầu Dung Quất (NMLD Dung Quất). Nhiên liệu phản lực Jet A-1K và nhiên liệu DO L-62 do BSR nghiên cứu và sản xuất sử dụng trên vũ khí trang bị, thiết bị quân sự và thiết bị đặc biệt đều đạt chuẩn quốc tế, đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật của Bộ Quốc phòng và được cấp phép sử dụng cho các thiết bị quân sự.

Trong giai đoạn đầu của dự án, vào tháng 11/2012, BSR đã cung cấp tổng cộng 700 lít mẫu bao gồm nguyên liệu dầu thô, nhiên liệu Jet A1, DO, LGO, HGO, Kerosene, LCO của NMLD Dung Quất để Cục Xăng dầu cùng với Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga và Viện Sinh thái - Tiến hóa thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga thực hiện đánh giá tính phù hợp của nguyên liệu và các sản phẩm hiện tại trong sản xuất nhiên liệu quân sự. Bước tiếp theo, BSR phối hợp với Cục Xăng dầu và Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga triển khai đề tài nghiên cứu “Sự đảm bảo về mặt khoa học, kỹ thuật và phương pháp để cấp giấy phép sử dụng nhiên liệu Jet A-1K và nhiên liệu DO L-62 do NMLD Dung Quất sản xuất trên trang thiết bị quân sự”.

Sau 7 tháng triển khai giai đoạn 2, từ tháng 9/2013 đến tháng 3/2014, 400 lít nhiên liệu Jet - A1K và 600 lít nhiên liệu DO - L62 đạt đầy đủ các chỉ tiêu quy định trong tiêu chuẩn nhiên liệu quân sự đã được sản xuất thành công.

Không chỉ sản xuất, BSR còn trực tiếp tham gia vào quá trình xây dựng bộ tiêu chuẩn quốc gia cho hai loại nhiên liệu này, góp phần hình thành nền tảng pháp lý và kỹ thuật cho lĩnh vực sản xuất nhiên liệu đặc chủng tại Việt Nam.

NMLD Dung Quất tích cực góp phần đảm bảo an ninh quốc phòng. (Nguồn: PetroVietnam)

Để đạt được giấy phép sản xuất chính thức, các mẫu Jet A-1K và DO L-62 còn phải trải qua nhiều vòng thử nghiệm tại các phòng thí nghiệm quốc tế và kiểm tra thực tế trên các phương tiện quân sự – từ máy bay, tàu chiến đến môi trường khắc nghiệt trên biển.

Góp phần tích cực đảm bảo an ninh quốc phòng

Tính đến thời điểm hiện tại, BSR đã bàn giao hơn 222.500 m³ nhiên liệu đặc chủng phục vụ cho hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và bảo trì các khí tài quân sự của nhiều đơn vị chiến đấu trọng điểm của Bộ Quốc phòng.

Chia sẻ về việc này, ông Bùi Ngọc Dương - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng quản trị BSR cho biết: “Góp phần đảm bảo an ninh quốc phòng cho Tổ quốc là một nhiệm vụ thiêng liêng mà người lao động BSR may mắn được đảm nhận. Ý thức được trách nhiệm cao cả này, những năm qua, đội ngũ kỹ sư của NMLD Dung Quất đã không ngừng nghiên cứu, sáng tạo để sản xuất thành công nhiên liệu đặc chủng cho quốc phòng. Việc này khẳng định được sự trưởng thành, làm chủ khoa học công nghệ, sản xuất được các sản phẩm mới và tinh thần phụng sự Tổ quốc của BSR”.

Có được kết quả này phải kể đến sự hợp tác chặt chẽ giữa Cục Xăng dầu và BSR, góp phần quan trọng bảo đảm xăng dầu cho quân đội trong mọi tình huống, kể cả các nhiệm vụ đột xuất và trong điều kiện phức tạp. Hai bên đã phối hợp chặt chẽ trong nghiên cứu, phát triển và sản xuất thử nghiệm các loại nhiên liệu đặc chủng, tiến tới sản xuất thương mại đáp ứng yêu cầu trang bị kỹ thuật quân sự.

Cùng với hoạt động cung ứng nhiên liệu, trong giai đoạn 2020-2022, hai bên đã tích cực phối hợp triển khai dự án đầu tư xây dựng Kho Xăng dầu 85 với sức chứa 45.000 m³ và hệ thống tuyến ống dẫn sản phẩm, góp phần hoàn thiện hạ tầng phục vụ công tác bảo đảm hậu cần kỹ thuật cho các lực lượng vũ trang.

Để nâng cao hiệu quả hợp tác, BSR và Cục Xăng dầu đã triển khai ký kết quy chế phối hợp nhằm tạo cơ sở hợp tác chặt chẽ hơn trong thời gian tới. BSR cam kết cung ứng các loại nhiên liệu phục vụ quốc phòng theo nhu cầu của Cục Xăng dầu, trên cơ sở năng lực sản xuất của đơn vị. Hai bên cũng phối hợp chặt chẽ trong các công tác bảo dưỡng, sửa chữa, phòng cháy chữa cháy, bảo vệ an ninh, an toàn cho NMLD Dung Quất và Kho Xăng dầu 85, đồng thời chủ động xây dựng phương án ứng phó, xử lý các tình huống khẩn cấp có thể xảy ra. Cục Xăng dầu và BSR sẽ cùng nghiên cứu, phát triển và cung cấp thêm các sản phẩm chuyên dụng như dầu mỡ nhờn phục vụ quốc phòng. Đồng thời, tăng cường hợp tác trao đổi kinh nghiệm, nâng cao chất lượng sản phẩm từ dầu mỏ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong nhiệm vụ bảo đảm xăng dầu cho quân đội.

BSR là doanh nghiệp thứ hai ngoài lãnh thổ Liên bang Nga được cấp phép sản xuất Jet A-1K và DO L-62 dùng cho thiết bị quân sự sản xuất theo chuẩn Nga. Nhờ đó, BSR đã được công nhận là Doanh nghiệp Khoa học – Công nghệ, với tổng doanh thu từ nhiên liệu đặc chủng trong năm 2022 và 2023 lần lượt đạt 902 tỷ đồng và 2.077 tỷ đồng – một con số ấn tượng trong bối cảnh thị trường xăng dầu nhiều biến động.

Đại diện Cục Xăng dầu, Tổng cục Hậu cần, Bộ Quốc phòng và đại diện BSR ký kết hợp tác, ngày 25/4/2025. (Nguồn: PetroVietnam)

Không chỉ dừng lại ở yếu tố kinh tế, hiệu quả thực tế từ nhiên liệu đặc chủng do BSR sản xuất đã được khẳng định bởi chính các đơn vị quân đội. Trung tá Phạm Văn Thuận – Thuyền trưởng tàu ngầm 186 Đà Nẵng đánh giá: “Chúng tôi đã có hơn ba năm sử dụng nhiên liệu DO L-62 từ NMLD Dung Quất. Máy móc vận hành ổn định, hiệu suất tốt, chỉ tiêu chất lượng hoàn toàn đáp ứng, thay thế hoàn toàn nhiên liệu nhập khẩu”.

Tương tự, đối với nhiên liệu Jet A-1K sử dụng cho máy bay chiến đấu, các thử nghiệm thực tế tại Phi đội 2, Quân chủng Phòng không – Không quân cho thấy nhiên liệu của BSR đảm bảo hiệu suất vận hành, an toàn bay và khả năng thích ứng với các điều kiện môi trường khác nhau, giúp chiến sĩ yên tâm trong huấn luyện, nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu.

Thiếu tướng Nguyễn Văn Lực – Cục trưởng Cục Xăng dầu (Tổng cục Hậu cần, Bộ Quốc phòng) đánh giá cao vai trò của BSR: “Việc sử dụng thử nghiệm nhiên liệu đặc chủng trong nước trên các loại khí tài chiến đấu là bước đột phá quan trọng. Các sản phẩm của BSR không chỉ đạt tiêu chuẩn kỹ thuật mà còn đảm bảo an toàn tuyệt đối”. Trong thời gian tới, Cục Xăng dầu và BSR sẽ đánh giá khả năng bảo quản lâu dài và đưa nhiên liệu này vào kho dự trữ quốc gia.