Thực hiện nhiệm vụ được giao tại
Công văn số 5435/VPCP-ĐMDN ngày 8/8/2021 của Văn phòng Chính phủ và trên cơ sở
kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh
nghiệp diễn ra ngày 8/8/2021, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ trì, phối hợp với
các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, tiếp thu ý kiến đóng góp xác đáng của cộng
đồng doanh nghiệp tại Hội nghị, xây dựng Nghị quyết của Chính phủ về hỗ trợ
doanh nghiệp trong bối cảnh đại dịch COVID-19.
Dự thảo được xây dựng trên quan
điểm nêu cao tinh thần tự lực, tự cường; huy động sức mạnh đại đoàn kết dân tộc,
sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân; quyết
tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt vì mục tiêu hàng đầu là bảo vệ tính mạng,
sức khỏe của người dân và hoạt động của doanh nghiệp; kiên quyết không để xảy
ra khủng hoảng y tế, khủng hoảng kinh tế - xã hội, đưa đất nước trở lại trạng
thái bình thường trong thời gian nhanh nhất.
Kiên trì, quyết liệt, phòng chống
đại dịch COVID-19 theo phương châm "chống dịch như chống giặc", đảm bảo
hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa phòng, chống dịch và sản xuất kinh doanh, “chống
dịch để sản xuất và sản xuất để chống dịch”. Trong triển khai thực hiện đảm bảo
nguyên tắc “lợi ích hài hòa - rủi ro chia sẻ” giữa nhà nước và doanh nghiệp.
Tập trung giữ vững các vùng an
toàn dịch bệnh để thúc đẩy sản xuất kinh doanh; ưu tiên thực hiện các cơ chế,
chính sách, giải pháp kịp thời, hiệu quả để kiểm soát dịch bệnh, ổn định sản xuất
kinh doanh tại các vùng kinh tế trọng điểm, khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm
công nghiệp, kiên quyết không để đứt gãy chuỗi cung ứng sản xuất, cung ứng lao
động.
Dự thảo đặt mục tiêu là sớm kiểm
soát được dịch bệnh để khôi phục các hoạt động sản xuất kinh doanh trong thời
gian sớm nhất. Hỗ trợ tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn cản
trở hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp để giảm thiểu tối đa số
doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động, giải thể, phá sản do tác động bởi dịch bệnh,
cụ thể:
- Lũy kế khoảng 01 triệu lượt
doanh nghiệp, khách hàng được hưởng chính sách tín dụng hỗ trợ ứng phó đại dịch
COVID-19;
- Khoảng 160 nghìn doanh nghiệp
được hưởng chính sách gia hạn nộp thuế; miễn, giảm thuế, phí, tiền thuê đất;
- Khoảng 50 nghìn doanh nghiệp
quay trở lại hoạt động;
- Hàng trăm nghìn doanh nghiệp
được tiếp cận các chính sách hỗ trợ về giảm tiền điện, tiền nước, cước viễn
thông, chính sách hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động, đào tạo lao động...
4 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chính
1. Nhóm nhiệm vụ, giải pháp
thực hiện các biện pháp, phòng chống đại dịch COVID-19 linh hoạt, hiệu quả, tạo
điều kiện cho doanh nghiệp ổn định và duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh.
- Hiện nay, hầu hết các doanh
nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp kiến nghị được bổ sung vào Nghị quyết số 21/NQ-CP
ngày 26/2/2021 của Chính phủ về đối tượng ưu tiên tiêm vaccine phòng COVID-19
là người lao động trong các doanh nghiệp tại các vùng kinh tế trọng điểm, các
khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp; người làm việc trong một số lĩnh
vực có tiếp xúc cao nhằm duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh, đảm bảo tiến độ
thực hiện các đơn hàng, chống đứt gãy chuỗi cung ứng. Đây là những kiến nghị
xác đáng, cần tiếp thu, điều chỉnh.
- Vừa qua trong thực hiện các biện
pháp phòng, chống đại dịch COVID-19 có sự chưa thống nhất giữa các địa phương,
gây khó khăn cho các doanh nghiệp nên dự thảo Nghị quyết quy định các địa
phương thực hiện thống nhất theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tạo
điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp vừa duy trì ổn định sản xuất kinh doanh, vừa
phòng, chống dịch bệnh và bảo đảm an toàn cho người lao động, huy động các nguồn
lực xã hội để hỗ trợ thiết thực cho người lao động tại các doanh nghiệp.
Do đó, dự thảo Nghị quyết giao
các Bộ, ngành liên quan và địa phương thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp để giải
quyết các vấn đề nêu trên.
2. Nhóm nhiệm vụ, giải pháp
đảm bảo lưu thông hàng hoá thông suốt, hiệu quả, khắc phục chuỗi cung ứng, chuỗi
giá trị bị gián đoạn.
- Thời gian qua, do thiếu một số
hướng dẫn cụ thể và cả việc thực hiện giữa các địa phương chưa thống nhất, gây
ra tình trạng ùn ứ, ách tắc lưu thông hàng hóa tại một số cảng biển và trên cả
đường bộ, đường thủy, ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Mặc
dù, Chính phủ đã kịp thời có các chỉ đạo nhằm tháo gỡ vướng mắc nêu trên, nhưng
theo phản ánh của doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp thì tình trạng này đến
nay chưa được giải quyết triệt để, cần tiếp tục được tháo gỡ.
- Đặc biệt, nhằm khắc phục chuỗi
cung ứng, vấn đề được các doanh nghiệp và địa phương quan tâm nhất hiện nay là
việc xây dựng và áp dụng phương án, mô hình tổ chức sản xuất kinh doanh an toàn
phù hợp với diễn biến đại dịch COVID-19. Do đó, dự thảo Nghị quyết giao các địa
phương và doanh nghiệp chủ động nghiên cứu, thống nhất, quyết định và chịu
trách nhiệm về phương án, điều kiện tổ chức sản xuất kinh doanh an toàn phù hợp
với diễn biến đại dịch COVID-19 ở địa phương và điều kiện thực tế của doanh
nghiệp (bao gồm cả việc kiểm tra và cho phép doanh nghiệp hoạt động trở lại khi
đáp ứng điều kiện).
3. Nhóm nhiệm vụ, giải pháp
hỗ trợ cắt giảm chi phí, tháo gỡ khó khăn về dòng tiền cho doanh nghiệp, cơ sở
sản xuất kinh doanh.
- Hiện nay, tình trạng doanh nghiệp
vẫn đang còn rất khó khăn về dòng tiền, do đó cần tiếp tục có các chính sách,
giải pháp như miễn, giảm, giãn, hoãn các khoản thuế phải nộp, phí phải đóng,
bao gồm: đoàn phí, kinh phí công đoàn; bảo hiểm xã hội; giá điện; thuế tiêu thụ
đặc biệt và phí trước bạ đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước; tiền ký
quỹ kinh doanh dịch vụ du lịch lữ hành nội địa và quốc tế; phí cấp phép kinh
doanh dịch vụ lữ hành, cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch; phí sử dụng công trình kết
cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu, cảng
biển. Các chính sách này là cần thiết nhằm giảm bớt các khó khăn cho doanh nghiệp
hiện nay và cũng được nhiều doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp đề xuất.
- Ngân hàng nhà nước đã tích cực
ban hành và chỉ đạo các tổ chức tín dụng đồng hành cùng doanh nghiệp, tháo gỡ
khó khăn trong bối cảnh đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, do tình hình dịch bệnh vẫn
đang diễn biến phức tạp và trên cơ sở đề xuất của các doanh nghiệp, hiệp hội
doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư thấy rằng cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung
chính sách quy định về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi phí, giữ
nguyên nhóm nợ đối với khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 theo hướng mở
rộng đối tượng, phạm vi được áp dụng chính sách cho phù hợp với diễn biến thực
tế của dịch bệnh.
- Năm 2020, Chính phủ đã cho phép
gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt, giảm lệ phí trước bạ đối với ô tô
sản xuất hoặc lắp ráp trong nước đến hết năm 2020. Thực tế cho thấy các chính
sách này đã phát huy tác dụng, vừa hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, vừa
kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất trong nước, góp phần vào tăng trưởng kinh
tế. Một số địa phương (Quảng Nam, Ninh Bình) đề xuất cho phép tiếp tục gia hạn
áp dụng các chính sách này đến hết năm 2021. Do đó, dự thảo Nghị quyết giao Bộ
Tài chính nghiên cứu, đánh giá tác động trình Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ
xem xét tiếp tục thực hiện chính sách này.
4. Nhóm nhiệm vụ, giải pháp
tháo gỡ khó khăn về lao động, chuyên gia.
- Một số vướng mắc hiện nay được
doanh nghiệp phản ánh nổi lên là vấn đề cấp, gia hạn giấy phép lao động cho
chuyên gia nước ngoài làm việc cho doanh nghiệp; thời gian làm thêm giờ; quy
trình về cách ly y tế để các địa phương tiếp nhận lao động đến và trở về. Đây
là những kiến nghị xác đáng và hợp lý, nên dự thảo Nghị quyết quy định giao các
Bộ, ngành liên quan và địa phương nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung các quy định
theo hướng áp dụng linh hoạt các quy định, điều kiện phù hợp với bối cảnh mới.
- Hiện nay, việc đảm bảo nguồn
cung vaccine, kịp thời tổ chức tiêm chủng cho người lao động và người dân là hết
sức quan trọng nên dự thảo Nghị quyết giao Bộ Ngoại giao cần đẩy mạnh “ngoại
giao vaccine”; vận động, thúc đẩy đối tác, cung cấp vaccine đúng cam kết; thúc
đẩy chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine và thuốc điều trị COVID-19; hỗ trợ
trang thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế; đồng thời nghiên cứu công nhận lẫn nhau
“hộ chiếu vaccine” với các quốc gia, vùng lãnh thổ cũng cần được đẩy nhanh nhằm
sớm mở cửa nền kinh tế khi điều kiện cho phép.
T/h