Theo Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên, tỉnh này đã quy hoạch gần 177ha đất, trong đó, hơn 165ha cho nhà ở xã hội, 5ha cho lực lượng vũ trang và 6,8ha cho nhà lưu trú công nhân.

Trong số 10 dự án nhà ở xã hội độc lập với tổng diện tích gần 75ha, đáng chú ý, 5 dự án quy mô lớn vẫn trống nhà đầu tư, điển hình là khu nhà ở xã hội Đông Cao hơn 27ha.

Dự án nhà ở cho công nhân, nhà ở xã hội phường Tích Lương (Thái Nguyên) đang cần tháo gỡ những vướng mắc về pháp lý. Ảnh: Việt Hoan.

Bên cạnh đó, tại 45 vị trí quỹ đất 20% trong các dự án thương mại với tổng diện tích hơn 90ha, tập trung ở 3 thành phố cũ (TP Thái Nguyên, Sông Công, Phổ Yên) vẫn còn 4 vị trí chưa có nhà đầu tư.

Ngoài ra, 31 dự án khác cũng chưa nhận được đề xuất từ doanh nghiệp.

Ông Phạm Quang Anh - Giám đốc Sở Xây dựng Thái Nguyên - cho biết, tỉnh đang rà soát quỹ đất, mời gọi đầu tư nhưng quy định lợi nhuận vẫn là rào cản khiến doanh nghiệp do dự.

Sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết về cơ chế đặc thù, đã có 16 doanh nghiệp lập đề xuất đầu tư nhưng phần lớn quỹ đất nhà ở xã hội của Thái Nguyên vẫn còn bỏ ngỏ.

Thị trường nhà ở xã hội tại các tỉnh lẻ vốn kém sôi động khi người dân chuộng đất nền hoặc nhà thấp tầng hơn căn hộ, khiến đầu ra sản phẩm nhà ở xã hội càng thêm khó khăn.

Tọa lạc gần khu công nghiệp lớn, nhà ở xã hội Đại Thắng đã bán gần hết căn hộ ngay sau hoàn thiện. Ảnh: Nguyễn Hoàn.

Theo lãnh đạo Công ty CP Kosy, với 700 - 800 triệu đồng người dân có thể mua đất nền thay vì căn hộ nhà ở xã hội.

Điều này khiến dự án dễ tồn hàng, đặc biệt khi vị trí lại xa các khu công nghiệp tập trung.

Lãnh đạo Tập đoàn Tiến Bộ cũng cho rằng, mức lợi nhuận 10% theo Luật Nhà ở 2023 không đủ hấp dẫn, trong khi thủ tục hành chính phức tạp kéo dài càng làm tăng chi phí và rủi ro cho doanh nghiệp.

Một vướng mắc khác là sự chồng chéo pháp lý, điển hình tại dự án phường Tích Lương khi việc phân biệt nhà ở công nhân và nhà ở xã hội chưa rõ, gây khó xác định đối tượng và ưu đãi.

Nhiều chủ đầu tư cho biết, mức lợi nhuận thấp khiến doanh nghiệp chưa thật sự mặn mà khi tham gia các dự án nhà ở xã hội.

Trong khi các khu đô thị thương mại xây dựng sôi động thì nhiều lô đất dành cho nhà ở xã hội vẫn bỏ trống.

Dự án nhà ở xã hội phường Bách Quang (Thái Nguyên) dự kiến bàn giao hơn 1.100 căn hộ vào cuối năm nay. Ảnh: Việt Hoan

Thông tin từ Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên, đến nay, tỉnh đã phê duyệt 4 dự án với hơn 2.000 căn hộ.

Trong đó, có 2 dự án đang thi công, 2 dự án được cấp phép. Dự án tại phường Bách Quang dự kiến bàn giao hơn 1.100 căn cuối năm nay.

Dù đã có bước triển khai, mục tiêu xây dựng 23.100 căn giai đoạn 2026 - 2030 vẫn là thách thức, đòi hỏi Thái Nguyên phải tháo gỡ được nút thắt thu hút đầu tư.

Ông Phạm Quang Anh - Giám đốc Sở Xây dựng - nhấn mạnh, tỉnh sẽ ưu tiên bố trí dự án gần khu công nghiệp, thuận lợi giao thông.

Đồng thời, kiến nghị Trung ương nới trần lợi nhuận, bổ sung cơ chế đặc thù và đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Song song đó, tỉnh cũng sẽ đẩy mạnh tuyên truyền điều kiện, đối tượng mua nhà ở xã hội.

Việc phối hợp với ngân hàng triển khai gói tín dụng ưu đãi sẽ giúp người dân tiếp cận nhà ở dễ dàng hơn trong tương lai.

Nếu cơ chế lợi nhuận và ưu đãi không sớm điều chỉnh, doanh nghiệp sẽ còn e dè, ngược lại tháo gỡ kịp thời sẽ biến quỹ đất hiện có thành động lực cho đô thị và công nghiệp.

BLĐ