Phân tích dựa trên dữ liệu khảo sát dân số và mẫu nước tiểu từ nhiều quốc gia cho thấy việc phơi nhiễm hàng ngày với di-2-ethylhexyl phthalate (DEHP) - một loại phthalate thường dùng để tăng độ mềm dẻo cho nhựa - có thể liên quan đến hơn 356.000 ca tử vong do bệnh tim vào năm 2018, đặc biệt ở nhóm tuổi 55-64. Con số này chiếm tới hơn 13% tổng số ca tử vong toàn cầu do bệnh tim trong nhóm tuổi này.

Phthalate, bao gồm DEHP, hiện diện trong vô số sản phẩm quen thuộc như hộp đựng thực phẩm, thiết bị y tế, đồ chơi, mỹ phẩm, chất tẩy rửa.

Khi các sản phẩm này phân hủy, hóa chất có thể xâm nhập cơ thể qua đường tiêu hóa dưới dạng các hạt siêu nhỏ.

Nhiều nghiên cứu trước đây đã chỉ ra mối liên kết giữa phơi nhiễm phthalate với các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác như béo phì, tiểu đường, các vấn đề sinh sản và ung thư.

Riêng với bệnh tim, di-2-ethylhexyl phthalate (DEHP) được cho là có khả năng kích hoạt phản ứng viêm mạn tính trong các động mạch tim, lâu dần dẫn đến tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.

Điều đáng chú ý là gánh nặng tử vong dường như không phân bổ đồng đều.

Nghiên cứu chỉ ra rằng khoảng 75% số ca tử vong tim mạch liên quan đến DEHP tập trung tại các khu vực Trung Đông, Nam Á, Đông Á và Thái Bình Dương, với Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia đứng đầu danh sách.

Các nhà khoa học lý giải rằng sự bùng nổ công nghiệp sản xuất nhựa cùng với các quy định quản lý còn hạn chế ở những khu vực này có thể là nguyên nhân dẫn đến mức độ phơi nhiễm cao hơn.

Hạt vi nhựa len lỏi ở khắp mọi nơi trên hành tinh của chúng ta. (Nguồn: iStock)

Nghiên cứu này được xem là ước tính toàn cầu đầu tiên về tác động của DEHP lên tỷ lệ tử vong do tim mạch, bổ sung vào nghiên cứu trước đó của cùng nhóm tác giả đã liên kết phthalate với hơn 50.000 ca tử vong sớm mỗi năm tại Hoa Kỳ. Gánh nặng kinh tế từ những ca tử vong liên quan đến DEHP trên toàn cầu được ước tính lên đến hàng trăm tỷ USD.

Tiến sỹ Leonardo Trasande, tác giả cao cấp của nghiên cứu, nhấn mạnh sự cần thiết phải có các quy định chặt chẽ hơn trên phạm vi toàn cầu để giảm thiểu phơi nhiễm hóa chất độc hại này.

Ông cũng thận trọng lưu ý rằng nghiên cứu này chỉ ra mối tương quan chứ chưa khẳng định quan hệ nhân quả trực tiếp, và con số tử vong thực tế liên quan đến tất cả các loại phthalate và mọi nhóm tuổi có thể còn cao hơn đáng kể.

Các nghiên cứu tiếp theo sẽ tập trung theo dõi hiệu quả của việc giảm phơi nhiễm và đánh giá tác động của phthalate lên các vấn đề sức khỏe khác.

PNO