Ngày 15/8/2023,
cơ quan quản lý không gian mạng Trung Quốc thông qua việc triển khai bộ quy định
về quản lý trí tuệ nhân tạo tổng quát, theo đó các công ty phải có giấy phép
trước khi tung ra các hệ thống AI sáng tạo.
Trong khi
Washington đang xem xét các quy định liên quan nhấn mạnh đến việc bảo vệ người
dùng AI, thì mục tiêu của Bắc Kinh chủ yếu nhằm kiểm soát AI để ngăn chặn việc
các công nghệ mới phát triển sẽ tạo ra những mối đe dọa đối với an ninh quốc
gia.
Các biện pháp tạm thời
Hệ thống quy định
bao gồm 24 điều, trong đó tập trung vào vấn đề kiểm soát ngôn luận, bảo vệ quyền
sở hữu trí tuệ và thông tin cá nhân của người sử dụng.
Theo quy định, công
nghệ AI sáng tạo được sản xuất tại Hoa Kỳ và các quốc gia nước ngoài khác sẽ bị
loại khỏi Trung Quốc một cách hiệu quả. Hồi đầu tháng này nhà sản xuất điện thoại
thông minh hàng đầu thế giới, Apple Inc. đã rút hơn 100 ứng dụng liên quan đến
AI từ App Store Trung Quốc. Công ty Hoa Kỳ được cho là đã làm như vậy vì các ứng
dụng, bao gồm cả những ứng dụng được cung cấp bởi ChatGPT - được phát triển bởi
một công ty khác của Hoa Kỳ - OpenAI Inc. bị xem là vi phạm các quy định của
Trung Quốc.
Các quy định
cũng nghiêm cấm hành vi phân phối thông tin sai lệch.
Những yếu tố nêu
trên đều được nhấn mạnh trong các quy định dự thảo đang được xem xét ở Hoa Kỳ
và các nước châu Âu, và Trung Quốc cũng áp dụng một cách tương tự nhằm theo dõi
sát sao các yếu tố này. Sau khi coi các quy định mới nhất là biện pháp tạm thời,
Trung Quốc dự kiến cũng sẽ xem xét các điều kiện này sau khi áp dụng vào thực
tế và sẽ có những điều chỉnh hợp lý.
Tạo sự phát triển và cân bằng
Các quy định cũng bao gồm việc khuyến khích đổi mới độc lập trong các công nghệ cơ bản và tham gia xây dựng các quy tắc quốc tế, trong số các điều khoản khác, nhằm đạt được sự cân bằng giữa các hạn chế và thúc đẩy sự phát triển.
Theo Chuyên gia
Li Zhihui thuộc Viện Nghiên cứu Nomura, Ltd. Đánh giá rằng các quy định vừa được
ban hành đã được giảm bớt các hạn chế và tập trung nhiều hơn vào tầm quan trọng
của sự phát triển khi so sánh với dự thảo quy định được cơ quan quản lý Trung
Quốc đưa ra vào tháng 4 vừa qua.
Trước đó Dự thảo
đã tuyên bố rằng các hành vi vi phạm các quy tắc sẽ dẫn đến việc đình chỉ dịch
vụ, bị phạt hình sự hoặc phạt tiền từ 10.000 nhân dân tệ đến 100.000 nhân dân tệ
nhưng những điều khoản này đã bị loại bỏ.
Hệ thống quy định
mới cho thấy Bắc Kinh đang nỗ lực để cân bằng tham vọng phát triển các công nghệ
vượt trội trên thế giới với hoạt động kiểm soát nội dung quá chặt chẽ có thể dẫn
đến hậu quả tụt lại phía sau trong cuộc đua phát triển AI.
Ở một diễn biến
khác, Hoa Kỳ cũng đang tập trung vào việc điều tiết AI. Ngày 21/7 vừa qua, Tổng
thống Joe Biden đã có cuộc gặp gỡ các giám đốc điều hành của 7 công ty CNTT
hàng đầu của Mỹ và thống nhất đưa ra các quy tắc nhằm đảm bảo tính an toàn và
minh bạch của các sản phẩm AI. Tổng thống Biden có kế hoạch ban hành một sắc lệnh
hành pháp để đảm bảo hiệu lực của các thỏa thuận.
Các thỏa thuận,
nhằm đảm bảo tính an toàn và độ tin cậy của các sản phẩm AI, bao gồm thử nghiệm
các hệ thống AI trước khi phát hành. Thử nghiệm sẽ được thực hiện một phần bởi
các chuyên gia độc lập. Các công ty cũng có nghĩa vụ chia sẻ thông tin với công
chúng về quản lý rủi ro AI.
Các công ty cũng
cam kết phát triển các cơ chế như hệ thống dán nhãn để đảm bảo rằng người dùng
biết liệu nội dung âm thanh và video hay các sản phẩm họ sử dụng có phải do AI
tạo ra hay không. Đây là những cam kết tự nguyện của các công ty.
Để hỗ trợ sự
phát triển có trách nhiệm của công nghệ AI, chính quyền tổng thống Biden đã
công bố “Bản kế hoạch chi tiết cho Dự luật về quyền phát triển AI”, trong đó
đưa ra các nguyên tắc cần được xem xét trong quá trình phát triển AI, vào tháng
10 năm ngoái. Trong đó kêu gọi các công ty thực hiện các biện pháp để đảm bảo
thu thập dữ liệu phù hợp và bảo vệ các cá nhân và cộng đồng khỏi sự phân biệt đối
xử.
Tổ chức Hợp tác
và Phát triển Kinh tế OECD hiện cũng đang nghiên cứu các hướng dẫn mới cho phát
triển AI tổng quát. OECD dự kiến sẽ cung cấp các nguyên tắc mà các quốc gia
thành viên, bao gồm cả Nhật Bản và Hoa Kỳ, nên tập trung vào khi tạo ra các quy
tắc trong nước.
Theo JPNS