Trung Quốc đang đối mặt với tình
trạng thiếu điện nghiêm trọng dẫn đến việc thu hẹp sản xuất một số ngành như
thép, xi măng.
Trung Quốc thiếu điện đến hết
quý 4/2021
Sản xuất công nghiệp Trung Quốc
phục hồi quá nhanh sau đại dịch đã gây áp lực lên hệ thống điện quốc gia. Theo
Tân Hoa Xã, tiêu thụ điện của Trung Quốc đã tăng 13,5% so với cùng kỳ trong 8
tháng đầu năm 2021, tuy nhiên sản lượng điện lại chỉ tăng 10,1% so với cùng kỳ.
Sản lượng sản xuất điện
của Trung Quốc
Tình trạng mất cân bằng cung - cầu
này chủ yếu do các nhà máy nhiệt điện cắt giảm sản lượng để tránh thua lỗ trong
bối cảnh giá nhiên liệu đầu vào tăng cao và thời tiết bất lợi khiến sản lượng
điện tái tạo không đạt kỳ vọng.
Tình trạng thiếu điện trở nên trầm
trọng hơn trong tháng 9/2021 khi có 17/31 tỉnh/khu vực tại Trung Quốc thông báo
về tình trạng cắt điện.
Khủng hoảng thiếu điện ở Trung Quốc
đã ảnh hưởng rất lớn đến nhóm các ngành sử dụng nhiều năng lượng điện, bao gồm
sản xuất thép và xi măng. Nhiều nhà sản xuất đã nhận được yêu cầu cắt giảm công
suất để tiết kiệm năng lượng, nhất là trong bối cảnh lo ngại không đủ điện để
giữ ấm khi mùa đông đang đến gần. Đáng chú ý, phần lớn sản lượng thép và xi măng
của Trung Quốc tập trung ở các khu vực thiếu điện sản xuất như Hà Bắc, Sơn
Đông, Liêu Ninh... đây đều là những nơi bị cắt điện.
Sản lượng sản xuất thép – xi măng
của Trung Quốc trong tháng 8/2021 đã giảm lần lượt 12,2%-4,3% so với cùng kỳ,
và thấp hơn 14,2%-8,7% so với trung bình quý 2/2021. Nguồn cung giảm quá nhanh
đã khiến ngành thép – xi măng Trung Quốc rơi vào tình trạng mất cân đối cung -
cầu tạm thời. Xu hướng này dự báo sẽ tiếp diễn tối thiểu đến hết quý 4/2021 khi
sản lượng điện tại Trung Quốc chưa có dấu hiệu sẽ tăng mạnh trong thời gian tới.
Sản lượng sản xuất
thép thô của Trung Quốc (triệu tấn)
Sản lượng sản xuất xi
măng của Trung Quốc (triệu tấn)
Mức tồn kho thép và xi măng tại
Trung Quốc đều đang ở mức thấp nhất kể từ đầu năm và giá bán các mặt hàng này
có dấu hiệu tăng đáng kể từ tháng 8/2021. Do đó, Trung Quốc đang gặp tình trạng
thiếu hụt nguồn cung vật liệu xây dựng tạm thời và xu hướng này sẽ tối thiểu tiếp
tục trong quý 4/2021 khi sản lượng điện dùng cho sản xuất tại quốc gia này chưa
có dấu hiệu hồi phục.
Cơ hội cho ngành sản xuất
thép và xi măng của Việt Nam
Cuộc khủng hoảng điện trầm trọng
tại Trung Quốc - quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới - được dự báo sẽ ảnh hưởng
tiêu cực tới triển vọng tăng trưởng của nước này. Cùng với đó, những tác động
trực tiếp lên chuỗi cung ứng toàn cầu của cuộc khủng hoảng này có thể sẽ đè nặng
lên nền kinh tế thế giới, vốn đang "oằn mình" chống chọi với đại dịch.
Tuy nhiên đó lại là một cơ hội dành cho các nhà xuất khẩu vật liệu xây dựng Việt
Nam đang được hưởng lợi khi quốc gia láng giềng thiếu hụt nguồn cung tạm thời,
đặc biệt là đối với ngành thép xây dựng và xi măng.
Sản lượng thép – xi măng Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc ghi nhận mức tăng trưởng mạnh trong tháng 8,9.2021 so với giai đoạn trước tháng 7.2021, cùng lúc thời điểm các nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng tại Trung Quốc bị yêu cầu cắt giảm công suất do thiếu điện.
Đơn cử như Doanh nghiệp đầu ngành thép của Việt Nam là Hòa Phát, tính riêng trong tháng 9, sản xuất thép thô của tập đoàn này đạt 686.000 tấn, tăng 20% so với cùng kỳ. Sản lượng bán hàng các sản phẩm thép đạt 738.000 tấn, tăng 22% so với cùng kỳ năm trước và tăng 7% so với tháng trước. Sản lượng xuất khẩu thép xây dựng kỷ lục 120.000 tấn, gần gấp đôi so với cùng kỳ.
Ngành xi măng cũng có những dấu hiệu khởi sắc kể từ đầu tháng 8 cho tới nay, theo số liệu từ Vụ Vật liệu xây dựng - Bộ Xây dựng cho thấy, trong 8 tháng năm 2021, ước tiêu thụ sản phẩm ximăng đạt khoảng 70,77 triệu tấn, tăng 4% so với cùng kỳ năm 2020; trong đó, tiêu thụ tại thị trường nội địa đạt khoảng 43,54 triệu tấn, giảm khoảng 5% so với cùng kỳ năm 2020. Tuy nhiên, sản lượng xuất khẩu ước đạt khoảng 27,23 triệu tấn, tăng tới 12% so với cùng kỳ.
Tại Việt Nam, đánh giá rủi ro về khả năng thiếu hụt điện sản xuất do giá than tăng cao ở mức thấp nhờ thủy điện chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng công suất phát điện của Việt Nam năm 2020, khoảng 30% và hiện tượng La Nina (mưa nhiều) được kỳ vọng sẽ tiếp tục cho đến hết quý 1/2022, đảm bảo lượng nước cho các nhà máy thủy điện.
Như vậy có thể thấy những yếu tố thuận lợi đang thúc đẩy một cơ hội to lớn dành cho ngành sản xuất thép và xi măng của Việt Nam trong thời gian tới và các doanh nghiệp sản xuất sẽ tiếp tục nắm bắt được cơ hội này để đẩy mạnh nguồn cung xuất khẩu.
T/h