Nếu Hexium, một startup tại Austin (Mỹ), thành công trong việc cung cấp một đồng vị nhiên liệu quan trọng cho năng lượng nhiệt hạch, đó sẽ là nền tảng cho các cỗ máy năng lượng gần như vô hạn.
"Chúng
tôi không cần phải xây dựng một cơ sở lớn như một siêu thị Costco hay một sân
bóng đá. Chúng tôi có thể thực hiện trong một cơ sở kích thước như cửa hàng
Starbucks và sau đó chỉ cần mở rộng quy trình", đồng sáng lập Jacob Peterson nói.
Chuyên gia
Peterson và đồng sáng lập Charlie Jarrott đã thu hút sự chú ý với Focused
Energy, một công ty có trụ sở tại California, được thành lập để phát triển năng
lượng nhiệt hạch dựa trên laser tại một cơ sở trị giá 65 triệu USD.
Hexium hướng
tới việc thu thập một thành phần quan trọng của nhiên liệu nhiệt hạch từ
lithium, một thách thức phức tạp nhưng cần thiết cho các phòng thí nghiệm trên
toàn thế giới đang nỗ lực khai thác năng lượng của mặt trời. Quá trình này thường
đòi hỏi những cỗ máy từ tính khổng lồ để kiểm soát plasma xoáy và nhiệt độ cực
cao. "Tôi nhận ra rằng không ai đang tập trung vào vấn đề chuỗi cung ứng
này", Jarrott chia sẻ với TechCrunch.
Trong khi Focused Energy và Hexium đều sử dụng laser, quy trình của hai công ty lại khác nhau. Với dự án mới nhất, Hexium sử dụng công nghệ laser dựa trên phương pháp tách đồng vị bằng laser hơi nguyên tử của Bộ Năng lượng Hoa Kỳ để xử lý các đồng vị lithium. Lithium-6 là đồng vị hiếm cần thiết cho nhiên liệu nhiệt hạch.
Theo bài
viết của TechCrunch, chính phủ Mỹ từng có kế hoạch sử dụng laser để tách đồng vị
uranium cho các nhà máy điện hạt nhân thông thường. Nhưng sau khi Liên Xô sụp đổ,
nhiên liệu hạt nhân trở nên dễ tiếp cận hơn từ uranium cấp vũ khí của Nga.
Không giống
như phân hạch, nhiệt hạch không tạo ra chất thải hạt nhân lâu dài hay nguy cơ
tan chảy lò phản ứng, giải quyết được những lo ngại về an toàn từ các nhà phê
bình. Nhiệt hạch kết hợp các hạt để tạo ra nguyên tử mới, sinh ra năng lượng;
trong khi phân hạch tách các hạt. Thách thức của nhiệt hạch là duy trì phản ứng
bền vững ở nhiệt độ nóng hơn cả mặt trời, theo các báo cáo của chính phủ.
Hexium đã
công bố khoản tài trợ hạt giống trị giá 9,5 triệu USD vào mùa xuân. Các chuyên
gia đang điều chỉnh quy trình laser của chính phủ để phù hợp với lithium. Họ có
thể sử dụng các chùm tia năng lượng thấp để tách lithium-6 khỏi lithium-7 trong
đám mây kim loại hơi. Laser sẽ ngưng tụ lithium-6 thành dạng lỏng, chảy vào một
máng để thu gom. Đồng vị này sẽ được bán cho các phòng thí nghiệm nhiệt hạch để
sản xuất nhiên liệu. Lithium-7 có thể được sử dụng trong các hoạt động hạt nhân
truyền thống.
Trang web
của Hexium cũng đề cập đến ứng dụng y tế và công nghiệp của đồng vị thu được.
Nhóm dự kiến sẽ vận hành một nhà máy thí điểm trong năm nay, sản xuất hàng trăm
pound lithium-6. Đây là một bước tiến thú vị cho năng lượng hạt nhân, vốn tạo
ra nguồn điện dồi dào mà không gây ô nhiễm không khí làm nóng trái đất. NASA
cho rằng sự gia tăng nhiệt độ gắn liền với nguy cơ thời tiết khắc nghiệt, bao gồm
lũ lụt.
Tuy nhiên,
nhiệt hạch vẫn chưa sẵn sàng cho sản xuất bền vững. Và năng lượng hạt nhân ngày
càng tốn kém và mất thời gian để phát triển, theo Amory Lovins, đồng sáng lập một
viện nghiên cứu năng lượng ở Colorado, chia sẻ với The Cool Down. Ông cho rằng
các dự án năng lượng mặt trời và gió là dạng năng lượng nhanh nhất, rẻ nhất để
đáp ứng nhu cầu lưới điện ngày càng tăng. Đây cũng là nguồn năng lượng có thể tận
dụng tại nhà.
Các khoản
tín dụng thuế lên tới 30% sẽ hết hạn vào cuối năm nay, theo đạo luật của Tổng
thống Donald Trump, nhưng EnergySage có thể giúp tận dụng các ưu đãi này trước
khi chúng hết hiệu lực. Những ưu đãi này, cùng với việc chọn đúng nhà thầu, có
thể tiết kiệm hàng ngàn USD. Hơn nữa, công nghệ này có thể giảm hoặc loại bỏ
hóa đơn tiền điện. Trung tâm Công nghệ Năng lượng Sạch của Đại học Bang North
Carolina cung cấp cơ sở dữ liệu về các ưu đãi ở cấp tiểu bang.
Tại
Hexium, các nhà sáng lập nhìn thấy tiềm năng tức thì trong nhiệt hạch, cụ thể
là cung cấp nguồn tài nguyên quan trọng để sản xuất nhiên liệu cần thiết cho
các thí nghiệm.
Theo BXD