Hà Nội sẽ đẩy mạnh quá trình chuyển đổi sang giao thông xanh khi chính quyền địa phương khẳng định cam kết ưu tiên đầu tư vào xe điện bất chấp hạn chế về ngân sách.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết thành phố sẵn sàng bố trí nguồn lực cần thiết nhưng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự quyết tâm tập thể từ các sở, ban, ngành và người dân địa phương.

Phát biểu tại cuộc họp ngày 16 tháng 7 với các cơ quan chính quyền thành phố và các công ty vận tải, Quyền đã tái khẳng định cách tiếp cận chủ động của Hà Nội đối với phương tiện di chuyển xanh, đồng thời trích dẫn các bước quan trọng đã được thực hiện để điện khí hóa đội xe buýt của thành phố.

“Các nhà khai thác công và tư đang tham gia vào quá trình chuyển đổi”, ông Quyền cho biết.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền phát biểu tại hội nghị. Ảnh: kinhtedothi

Theo ông Đào Việt Long, Phó Giám đốc Sở Xây dựng, Hà Nội đã hoàn thành mục tiêu xe buýt xanh đến năm 2026 và đặt mục tiêu hoàn thành toàn bộ quá trình chuyển đổi vào năm 2030.

“Thành phố đã ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi sang xe buýt điện hoặc năng lượng sạch, mở rộng mạng lưới sạc và xây dựng các trạm sạc trên khắp thành phố”, ông Long cho biết.

Đến cuối năm 2025, dự kiến 10% đội xe buýt sẽ sử dụng điện hoặc năng lượng sạch. Tỷ lệ này dự kiến sẽ tăng lên 20-23% vào năm 2026, 34-39% vào năm 2027, 47-54% vào năm 2028, 79-89% vào năm 2029 và 100% vào năm 2030. Tính đến giữa năm 2025, sáu tuyến xe buýt điện đã đi vào hoạt động, chiếm 12,86% đội xe.

Ông Long cho biết việc chuyển đổi sang taxi điện cũng đang được tiến hành tại thành phố, nơi có 65 hãng taxi với tổng cộng 18.612 xe. Tính đến cuối tháng 6 năm 2025, 47,4% (8.831 xe) đã chuyển sang sử dụng xe điện. 23 hãng đã đệ trình kế hoạch chuyển đổi hoàn toàn đội xe của mình vào năm 2030.

Ông nói thêm: “Những quá trình chuyển đổi này cho thấy cam kết cao từ khu vực tư nhân, nhưng cần tiếp tục hỗ trợ về mặt chính sách và khả năng tiếp cận tài chính”.

Để hỗ trợ sự chuyển đổi này, Bộ Xây dựng đang soạn thảo nghị quyết về chính sách giao thông vận tải năng lượng sạch, phù hợp với Luật Thủ đô sửa đổi. Nghị quyết bao gồm các cơ chế ưu đãi tài chính, quy định hạn chế xe phát thải cao và kế hoạch phát triển cơ sở hạ tầng xanh.

Các quan chức lưu ý những thách thức dai dẳng, đặc biệt là chi phí đầu tư cao và sự phân bố không đồng đều của các trạm sạc. Nhiều khu vực tại Hà Nội thiếu các điểm sạc công cộng hoặc có công suất dư thừa nhưng không được sử dụng.

Phó Chủ tịch Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, việc phát triển trạm sạc phải được quy hoạch đồng bộ với nhu cầu và cơ sở hạ tầng cần được triển khai trước khi áp dụng đại trà.

Ông Nguyễn Thành Nam, Tổng giám đốc Tổng công ty Vận tải Hà Nội, cho biết công ty đã đầu tư 320 tỷ đồng để triển khai 4 tuyến xe buýt điện và đang triển khai xây dựng 70 trạm sạc.

Ông phát biểu tại hội nghị rằng năm triển khai cao điểm của công ty sẽ là năm 2027, với mục tiêu chuyển đổi hoàn toàn vào năm 2030. Tuy nhiên, ông bày tỏ lo ngại về những thách thức trong quản lý. “Hiện tại, hệ thống phần mềm của các trạm sạc vẫn do nhà sản xuất kiểm soát, hạn chế tính minh bạch trong vận hành của các công ty vận tải.”

Ông Nam đề xuất thành phố sớm ban hành khung giá dịch vụ xe điện chuẩn để các doanh nghiệp chủ động lập kế hoạch. Ông cũng đề nghị chính phủ ban hành các điều khoản vay ưu đãi hoặc các chương trình tài trợ để hỗ trợ doanh nghiệp trang trải chi phí ban đầu cho việc chuyển đổi đội xe.

Phát biểu tại hội nghị, đại diện Tổng công ty Điện lực Hà Nội khẳng định nguồn cung điện hiện đang ổn định và đáp ứng nhu cầu. Tuy nhiên, khi ngày càng nhiều phương tiện chuyển sang sử dụng điện, việc cân bằng tải lưới điện và lập kế hoạch phân phối sẽ ngày càng trở nên quan trọng. "Cần có lộ trình trạm sạc điện toàn diện cấp quận/huyện để đảm bảo nguồn cung hiệu quả", ông nói.

 Ông Đào Việt Long, Phó Giám đốc Sở Xây dựng.

Bên cạnh việc điện khí hóa xe buýt và taxi, Hà Nội cũng đang lên kế hoạch chuyển đổi xe máy thành một phần trong lộ trình dài hạn. Sở Xây dựng được giao nghiên cứu điều chỉnh tuyến đường và xây dựng đề án tổng thể hiện đại hóa mạng lưới giao thông công cộng song song với việc chuyển đổi phương tiện.

Các chính sách giao thông xanh khác đang được xem xét, bao gồm hạn chế phương tiện gây ô nhiễm và khuyến khích các giải pháp thay thế năng lượng sạch. Điều này bao gồm nghiên cứu các khoản trợ cấp tài chính, chương trình tín dụng và cơ chế phân loại lại mục đích sử dụng đất để xây dựng trạm sạc. Thành phố cũng đang nỗ lực kết nối các nỗ lực của mình với các mục tiêu chuyển đổi số và phát triển bền vững quốc gia.

Phó Chủ tịch Nguyễn Mạnh Quyền kết thúc cuộc họp bằng cách khen ngợi những nỗ lực chủ động của các sở, ban, ngành và doanh nghiệp thành phố nhưng nhấn mạnh tính cấp thiết của việc lập kế hoạch tổng thể toàn thành phố cho quá trình chuyển đổi xanh.

“Cần có một cách tiếp cận phối hợp và toàn diện, với sự đồng thuận từ các nhà lãnh đạo chính trị, doanh nghiệp và người dân”, ông Quyền cho biết.

"Cơ sở hạ tầng sạc phải được xây dựng trước nhu cầu", ông Quyền nói. "Bất chấp áp lực ngân sách, Hà Nội quyết tâm dẫn đầu quá trình chuyển đổi sang giao thông đô thị sạch. Thành công của chúng ta phụ thuộc vào việc lập kế hoạch sớm, các quy định linh hoạt và sự tham gia của cộng đồng."

Mặc dù khó khăn về tài chính vẫn còn, thành phố đã khẳng định giao thông xanh sẽ là ưu tiên ngân sách trong tương lai. Sự thay đổi này không chỉ thể hiện mục tiêu bảo vệ môi trường mà còn là cam kết hướng tới một Hà Nội đáng sống và bền vững hơn trong những năm tới.

ttttbhn