Hàng nghìn héc ta lúa bị ngập úng

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An, vụ hè thu năm nay địa phương gieo cấy hơn 56.000ha lúa. Khi bà con chuẩn bị bước vào mùa gặt, bão số 5 và số 6 đổ bộ, khiến hơn 33.400ha bị ngập úng, đổ rạp. Đến nay, toàn tỉnh Nghệ An đã thu hoạch hơn 30.000ha, nhưng năng suất sụt giảm mạnh, nhiều nơi coi như mất trắng.

Tại xã Kim Liên (tỉnh Nghệ An), thay vì khung cảnh nhộn nhịp thu hoạch, nhiều cánh đồng rơi vào tình cảnh “hoang tàn”. Những thửa ruộng lúa đến kỳ thu hoạch nhưng cây bị đổ, nằm rạp xuống, phảng phất mùi ẩm mốc. Bà Nguyễn Thị Sáng (xóm Mậu 2) cho biết, công sức chăm sóc trong một thời gian dài, đến khi lúa trổ đòng thì gặp mưa, rồi ngâm nước 4 - 5 ngày liên tiếp khiến cây lúa bị hư hỏng, năng suất sụt giảm chỉ còn khoảng 1 tạ/sào, chỉ bằng một nửa mọi năm.

Theo UBND xã Kim Liên, trong tổng số hơn 2.300ha lúa, có tới 1.800ha hư hỏng nặng, chiếm khoảng 70%. Phần diện tích còn lại năng suất cũng chỉ đạt 30 - 40% so với bình thường.

Ông Trần Thanh Hải - Phó Chủ tịch UBND xã Kim Liên cho biết, địa phương đã lập danh sách các hộ dân bị thiệt hại để báo cáo UBND tỉnh, đồng thời kiến nghị nâng cấp trạm bơm nhằm chủ động hơn cho các vụ mùa sau.

Không chỉ xã Kim Liên, nhiều địa phương khác trên địa bàn tỉnh Nghệ An cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Ông Nguyễn Văn Dương - Chủ tịch UBND xã Yên Thành cho biết, toàn xã gieo cấy 1.400ha, có đến 900ha lúa trong giai đoạn chín rộ chưa kịp thu hoạch thì mưa ập xuống. Bà con dù tranh thủ ra đồng cũng không thể xoay kịp, lúa đổ rạp, nước ngập sâu khiến hạt nảy mầm ngay trên bông.

Bỏ lúa ngoài đồng

Trên cánh đồng xóm 5, xã Kim Liên, bà Đinh Thị Tảo (70 tuổi) tâm sự, vụ mùa năm nay, gia đình bà gieo 7 sào, nhưng chỉ gặt được 3 sào, thu về 14 bao lúa. 4 sào còn lại mất trắng, giờ ruộng đồng bỏ hoang. Nhìn thửa ruộng với bao công sức, tiền của bỏ vào đó giờ rơi vào cảnh tan hoang mà đứt từng khúc ruột.

Bà Đinh Thị Tảo (70 tuổi) trú xã Kim Liên (tỉnh Nghệ An) trên mảnh ruộng bị đổ rạp do mưa bão.

Theo bà Tảo, mỗi sào lúa đầu tư khoảng 1 triệu đồng cho giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và công cày bừa. Nay lúa bị ngập úng nhiều ngày, hạt lép, hỏng, bà Tảo chỉ tranh thủ gom về làm thức ăn cho đàn gà. “Lúa mục, trâu bò cũng không ăn. Tiếc của, tôi gặt về một ít, hạt nào còn thì cho gà ăn được bữa nào hay bữa đó” - bà Tảo nói.

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Nghệ An, ngoài việc bị ngập do mưa bão, năng suất lúa hè thu năm nay giảm mạnh, chất lượng gạo kém. Giá lúa đầu vụ thấp, trong khi chi phí sản xuất mỗi sào từ 1,5 - 2 triệu đồng, khiến nhiều hộ dân thua lỗ nặng.

Ông Nguyễn Tiến Đức - Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Nghệ An cho biết, dự kiến đến cuối tháng 9, toàn tỉnh mới hoàn thành thu hoạch, nhưng nhìn chung đây là vụ lúa thất bát nhất trong nhiều năm qua.

Trước những thiệt hại nặng nề, các địa phương đã lập hồ sơ đề nghị hỗ trợ người dân. Chính quyền cũng khuyến cáo bà con nên cân nhắc chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, sử dụng giống ngắn ngày, tăng cường liên kết với doanh nghiệp để được bao tiêu sản phẩm, hạn chế rủi ro về giá cả. Thực tế này đặt ra thách thức không nhỏ cho ngành nông nghiệp Nghệ An trong ứng phó với biến đổi khí hậu.

Việc nâng cấp hệ thống thủy lợi, trạm bơm tiêu úng, đầu tư công nghệ bảo quản sau thu hoạch và xây dựng chuỗi liên kết bền vững đang trở thành yêu cầu cấp bách, để người nông dân không còn phải “được mùa mất giá, mất mùa trắng tay”.

ĐĐK