Từ năm 2018 đến 2023, số lượng và giá trị giao dịch qua ví điện tử liên tục
tăng trưởng ở mức hai con số, với tốc độ tăng trưởng hàng năm lần lượt là 80,4%
và 83,5%.
Theo báo cáo của FiinGroup, nhà cung cấp dữ liệu tài chính dịch vụ hàng đầu
trong nước , đến cuối năm 2024, Việt Nam sẽ có 50 triệu ví điện tử đang hoạt động
, tăng gần 40% so với năm ngoái.
Trước đó, tính đến cuối năm 2023, Việt Nam có 36 triệu ví điện tử đang hoạt
động.
Ví điện tử là một trong những dịch vụ trung gian thanh toán bên cạnh các dịch
vụ khác như cổng thanh toán, chuyển mạch tài chính, bù trừ điện tử, hỗ trợ thu
hộ và giải ngân.
Khối lượng giao dịch ví điện tử tiếp tục tăng mạnh và duy trì đà tăng trưởng
mạnh mẽ trong thời gian gần đây. Từ năm 2018 đến 2023, số lượng và giá trị giao
dịch qua ví điện tử liên tục đạt mức tăng trưởng hai con số, với tốc độ tăng
trưởng hàng năm lần lượt là 80,4% và 83,5%. Thanh toán kỹ thuật số ngày càng trở
nên phổ biến và sự tham gia tích cực của các công ty thanh toán trung gian đã
góp phần khiến việc sử dụng ví điện tử ngày càng gia tăng.
FiinGroup nhận thấy thanh toán kỹ thuật số qua điện thoại thông minh rất phổ
biến ở Việt Nam.
Tỷ lệ thâm nhập điện thoại thông minh ước tính đạt 73,5% vào năm 2022, tương đương gần 72,5 triệu người và dự báo sẽ đạt khoảng 82,2 triệu vào năm 2025. Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, trong 11 tháng năm 2023, thanh toán di động nhìn chung chiếm gần 7,13 tỷ giao dịch với giá trị trên 49.400 nghìn tỷ đồng (2 nghìn tỷ USD), tăng khoảng 61,1% về lượng và 11,7% về giá trị.
Theo nền tảng dữ liệu Statista (Đức), năm 2022, Việt Nam đứng thứ 3 Đông
Nam Á về khối lượng ví điện tử, sau Indonesia và Philippines. Theo một cuộc khảo
sát năm 2022 của Visa, cả ba quốc gia này cũng được xếp hạng cao trong khu vực
về mức độ phổ biến của ví điện tử đối với thanh toán kỹ thuật số.
Statista dự đoán ba quốc gia hàng đầu sẽ giữ nguyên thứ tự này cho đến năm
2026, với khối lượng ví điện tử ở Indonesia, Philippines và Việt Nam lần lượt đạt
215,7 triệu, 69,8 triệu và 67,6 triệu. FiinGroup đánh giá dù thị trường đông
đúc với 50 trung gian thanh toán nhưng số lượng người dùng ví điện tử tại Việt
Nam lại tập trung ở một số ít ông lớn, nổi bật là Momo, Shopee Pay, VNPay.
Momo thể hiện tham vọng trở thành siêu ứng dụng bằng cách tích cực đa dạng
hóa quan hệ đối tác và dịch vụ thông qua mua bán và sáp nhập cũng như đầu tư
vào các công ty khởi nghiệp hoặc các công ty khác. Mới đây, fintech này đã mua
lại một công ty an ninh mạng, lấn sân sang lĩnh vực đầu tư.
Trong khi đó, ShopeePay tận dụng thế mạnh thương mại điện tử của Shopee,
còn VNPay tập trung vào hoạt động kinh doanh cốt lõi là cổng thanh toán cho các
cửa hàng bán lẻ địa phương và mạng lưới đối tác trên toàn quốc. Các trung gian
thanh toán nhỏ gặp khó khăn trong việc hoạt động hiệu quả.
Theo FiinGroup, dù có con số tăng trưởng ấn tượng nhưng ví điện tử vẫn phải
đối mặt với thách thức đốt vốn để thu hút và giữ chân khách hàng. Điều này là
do nhiều người dùng lựa chọn ví điện tử do nhận được những ưu đãi và voucher giảm
giá hấp dẫn. Người dùng có xu hướng quan tâm đến các chương trình khuyến mãi và
chuyển sang nhà cung cấp khác.
Điều này đòi hỏi những nỗ lực quảng bá liên tục từ ví điện tử và cổng thanh
toán, dẫn đến gánh nặng chi phí đáng kể cho các công ty này. Vì vậy, những ông
lớn dẫn đầu với hàng triệu người dùng như Momo hay Shopee Pay tiếp tục thua lỗ
dù doanh thu thuần tăng trưởng.
Về lâu dài, cạnh tranh trên thị trường ví điện tử dự kiến sẽ chuyển từ cuộc
đua đốt tiền khuyến mại sang cuộc đua công nghệ, tính toàn diện của hệ sinh
thái, trải nghiệm khách hàng và đa dạng hóa doanh thu thông qua các dịch vụ tài
chính bổ sung.
Một số ví điện tử đã thể hiện sự quan tâm đến lĩnh vực cho vay kỹ thuật số.
Tuy nhiên, quy định của Việt Nam cấm các tổ chức phi ngân hàng trực tiếp cho
vay. Do đó, các trung gian thanh toán đang chọn hợp tác với các ngân hàng hoặc
công ty tài chính để triển khai các khoản vay tiêu dùng trên nền tảng của họ.
KTTĐTHnT