Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, ngày 7/5/2024, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã đăng công báo kết luận sơ bộ của vụ việc Hoa Kỳ điều tra chống bán phá giá đối với nhôm đùn ép và các sản phẩm từ nhôm của Việt Nam.

Trước đó, ngày 24/10/2023, DOC khởi xướng điều tra vụ việc theo đề nghị của nguyên đơn: Liên minh nhôm, thép, giấy và lâm nghiệp, cao su, công nghiệp, năng lượng, liên đoàn công nghiệp và dịch vụ Hoa Kỳ. Thời kỳ điều tra bán phá giá là từ ngày 1/4 đến 30/9/2023.

Ngày 25/10/2023, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã ban hành bản câu hỏi lượng và giá trị (Q&V Questionnaires) cho 13 doanh nghiệp bị nguyên đơn nêu tên mà có địa chỉ đầy đủ nhằm thu thập thông tin để lựa chọn bị đơn bắt buộc. Tuy nhiên, Bộ Thương mại Hoa Kỳ chỉ nhận được phản hồi đúng hạn từ 7/13 doanh nghiệp bị nêu tên và 31 doanh nghiệp không bị nêu tên.

Theo Cục Phòng vệ thương mại, DOC cho phép doanh nghiệp nộp đơn xin hưởng thuế suất riêng rẽ (thường được tính bằng bình quân gia quyền của bị đơn bắt buộc), trong đó công ty phải chứng minh không bị chính phủ kiểm soát cả về mặt pháp lý và thực tế đối với các hoạt động xuất khẩu  và đã nhận được 31 đơn.

Ngày 12/12/2023, DOC đã chọn 2 bị đơn bắt buộc trong vụ việc. Tuy nhiên, ngày 26 tháng 12 năm 2023, một bị đơn đã nộp đơn xin rút khỏi danh sách doanh nghiệp làm bị đơn bắt buộc do không sản xuất hoặc xuất khẩu sản phẩm bị điều tra sang Hoa Kỳ trong thời kỳ điều tra.

Đến ngày 19/4/2024, nguyên đơn đã nộp đơn cáo buộc tình trạng khẩn cấp của vụ việc do lượng xuất khẩu sản phẩm bị điều tra từ Việt Nam sang Hoa Kỳ giai đoạn tháng 10 năm 2023 đến tháng 2 năm 2023 (sau khi Hoa Kỳ nhận đơn và khởi xướng vụ việc) tăng đột biến 36,07% so với giai đoạn 5 tháng trước đó (tháng 5 đến tháng 9/2023). DOC dự kiến ban hành kết luận sơ bộ về khả năng tồn tại tình trạng khẩn cấp trong 30 ngày kể từ ngày cáo buộc (dự kiến ngày 20/5/2024).

Cũng theo Cục Phòng vệ thương mại, quy định pháp luật của Hoa Kỳ, nếu Bộ Thương mại Hoa Kỳ xác định có tồn tại tình trạng khẩn cấp, cơ quan này được phép áp dụng các biện pháp hồi tố với các lô hàng xuất khẩu từ Việt Nam đến 90 ngày trước ngày áp thuế sơ bộ. Quy định này nhằm ngăn chặn việc hàng hóa bị điều tra xuất khẩu ồ ạt vào Hoa Kỳ trong giai đoạn đầu của vụ việc, khi DOC chưa kịp áp dụng các biện pháp sơ bộ.

Ngày 1/5/2024, DOC đã ban hành kết luận sơ bộ về phạm vi hàng hóa bị điều tra. Bộ Thương mại Hoa Kỳ cũng cho phép các bên tiếp tục bình luận về phạm vi sản phẩm đến ngày 5 tháng 6 năm 2024. Ngày 7/5/2024, DOC chính thức đăng công báo kết luận sơ bộ của vụ việc. Vì vậy, DOC xác định biên độ phá giá cho bị đơn bắt buộc còn lại là 2,85%. 28 doanh nghiệp đáp ứng điều kiện hưởng thuế suất riêng rẽ cũng chịu mức này. Các doanh nghiệp khác chịu mức toàn quốc bằng biên độ do nguyên đơn cáo buộc là 41,84%.

Tiếp theo, ngày 10/5/2024, DOC đã thông báo cho Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Hoa Kỳ (CBP) để đình chỉ thanh khoản và yêu cầu ký quỹ bằng mức biên độ phá giá đối với các lô hàng nhập khẩu  từ ngày 7/5/2024. Cụ thể, đối với tổ hợp nhà sản xuất/nhà xuất khẩu được liệt kê trong bảng trên, mức ký quỹ là 2,85%; đối với tổ hợp của các nhà sản xuất/xuất khẩu Việt Nam không được liệt kê trong bảng trên, mức ký quỹ là 41,84%; và đối với tất cả các nhà xuất khẩu của nước thứ ba không được liệt kê trong bảng trên, mức ký quỹ bằng biên độ áp dụng cho tổ hợp nhà sản xuất/nhà xuất khẩu Việt Nam được liệt kê trong bảng trên hoặc mức toàn quốc (tùy vào việc họ mua hàng của nhà sản xuất/nhà xuất khẩu nào của Việt Nam).

Cục Phòng vệ thương mại cho biết, DOC dự kiến sẽ tiến hành thẩm tra tại chỗ đối với bị đơn bắt buộc và ban hành kết luận cuối cùng không muộn hơn 135 ngày sau ngày đăng công báo kết luận sơ bộ (dự kiến ngày 19/9/2024). Do vậy, Cục Phòng vệ thương mại khuyến nghị Hội Nhôm thanh định hình Việt Nam cập nhật thông tin đến các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sản phẩm bị điều tra. Riêng doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sản phẩm liên quan cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến của vụ việc; chủ động nghiên cứu, nắm vững quy định, trình tự, thủ tục điều tra chống bán phá giá của Hoa Kỳ; đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần hợp tác đầy đủ với DOC trong suốt quá trình diễn ra vụ việc. Bất kỳ hành động thể hiện sự bất hợp tác hoặc hợp tác không đầy đủ có thể dẫn tới việc Cơ quan điều tra Hoa Kỳ sử dụng các chứng cứ sẵn có bất lợi hoặc áp dụng mức thuế chống bán phá giá cao nhất cho doanh nghiệp. Đặc biệt, cân nhắc đề nghị rà soát hành chính hoặc rà soát nhà xuất khẩu mới (nếu thấy cần thiết); thường xuyên phối hợp, cập nhật thông tin cho Cục Phòng vệ thương mại để nhận được sự hỗ trợ kịp thời.

VNB